Zygmunt Radziewicz-Winnicki

ur. 29.09.1921 r. we Lwowie (obecnie Ukraina), zm. 10.09.1992 r. w Katowicach – architekt, urbanista.

Imię i nazwisko	Zygmunt Radziewicz-Winnicki
Data i miejsce urodzenia	29.09.1921, Lwów
Data i miejsce śmierci	10.09.1992, Katowice
Zawód	architekt, urbanista

Zygmunt Winnicki urodził się we Lwowie i tam skończył gimnazjum. Jego bratem był Jerzy Winnicki, również architekt. Studia rozpoczął na Wydziale Architektonicznym Politechniki Lwowskiej. W czasie okupacji, po kilkumiesięcznej przerwie, od 1943 r. uczył się na Technicznych Kursach Fachowych (Staatliche Technische Fachkurse). Dyplom magistra inżyniera otrzymał już po wojnie na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej w 1948 r. Tam też był asystentem. W latach 1948-1951 pracował w „Miastoprojekcie” Gdańsk, m.in. przy odbudowie kamienic starego miasta przy ulicy Ogarnej i Długim Targu. Potem trafił na Śląsk do katowickiego „Miastoprojektu”. Stamtąd przeniósł się do Wojewódzkiej Pracowni Urbanistycznej w Katowicach na stanowisko kierownika. Dołączył do zespołu opracowującego Plan Ogólny Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego Centrum. W 1961 r. powrócił do „Miastoprojektu” i został generalnym projektantem nowego miasta Jastrzębia (Zdroju). Pracował tam dwie dekady – aż do emerytury w 1981 r. Będąc na emeryturze dalej projektował, m.in. kościół parafialny w Rusinowicach w woj. częstochowskim (1985 r.) oraz ośrodek szkoleniowo-rehabilitacyjny Stowarzyszenia „Caritas” diecezji katowickiej dla dzieci niepełnosprawnych. Była to kontynuacja tematyki sakralnej, gdyż już w 1958 r. w Chorzowie wmurowano kamień węgielny pod kościół św. Ducha autorstwa Mieczysława Króla i braci Winnickich (Jerzego i Zygmunta) oraz konstruktora F. Klimka. Wstrzymanie budowy, aresztowanie proboszcza, wznowienie prac 5 lat później zapisały się w lokalnej historii.

Od 1948 r. należał do Stowarzyszenia Architektów Polski (SARP). W oddziale katowickim był II wiceprezesem w latach 1957–1959, wiceprezesem d.s. zewnętrznych w latach 1965–67. Należał do Kolegium Sędziów SARP. Aktywnie współpracował z ostrawskim związkiem architektów. Otrzymał status architekta twórcy.

Nagrodzony m.in.: I nagrodą w konkursie SARP za zagrodę rybaka (1949 r.), zespołową nagrodą KBUA II stopnia za plan ogólny Jastrzębia (1961 r.), I nagrodą w konkursie SARP za dzielnicę wczasową Jaszowiec w Ustroniu (1962 r.), zespołową nagrodą KBUA II stopnia za plan szczegółowy dzielnicy wczasowej Jaszowiec w Ustroniu z J. Winnickim, Ireną i Czesławem Kotelami (1962 r.), zespołową nagrodą I stopnia Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych (MBiPMB) za zrealizowany projekt dzielnicy wczasowej Jaszowiec w Ustroniu (1968 r.), nagrodą I stopnia w konkursie SARP za opracowanie systemu prefabrykowanego budynku jednorodzinnego (1972 r.), nagrodą Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach za osiągnięcia w dziedzinie planowania i urbanistyki (1976 r.), I nagrodą stopnia MBiPMB za realizację supersamu „Gwarek” w Jastrzębiu (1981 r.).

Odznaczony: Złotym Krzyżem Zasługi (1970 r.), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1976 r.), Medalem SARP o/Katowice (1976 r.).

W ostatnim okresie życia używał również pierwszego członu nazwiska – Radziewicz. Mieszkał w Katowicach przy ul. Broniewskiego 1/31.

Pochowany wraz z żoną Haliną, obok brata Jerzego na katowickim cmentarzu przy ulicy Murckowskiej (sektor 3, rząd 6, grób 8).

Bibliografia podmiotowa

Winnicki Z., Winnicki J., Budownictwo domków indywidualnych, „Architektura” 1954, nr 2, s. 42, 43.

Bibliografia przedmiotowa

Lipowczan H., Jaszowiec, Katowice 1970, s. 14–17.

Szafer T. P., Nowa architektura polska 1966–70, Warszawa 1972, s. 137, 264.

70 lat działalności organizacji architektonicznych na Śląsku, Katowice 1998, s. 224, 225

Pilch M., Jaszowiec, „Pamiętnik Ustroński” 2001, t. 11, s. 73–78.

Borowik A., Nowe Katowice, Warszawa 2019, s. 496.

http://inmemoriam.architektsarp.pl/pokaz/zygmunt_franciszek_radziewicz-winnicki,2212 [dostęp: 13.12.2022]

Autor hasła

Jacek Kamiński [październik 2022 r.]