Zofia Huber
| Imię i nazwisko | Zofia Huber |
| Data i miejsce urodzenia | 4.04.1909, Lwów |
| Data i miejsce śmierci | 19.03.1981, Wrocław |
| Zawód | fotograf |
ur. 14.04.1909 we Lwowie (obecnie Ukraina), zm. 19.03.1981 we Wrocławiu – lwowska fotografka, pracowniczka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu.
Pochodziła z rodziny Trzemeski-Huberów, znanej we Lwowie z prowadzenia działalności fotograficznej trwającej ponad 70 lat. Jej dziadek Edward Trzemeski w 1869 r. otworzył swoje pierwsze atelier. Jest on znany m.in. z fotografii pośmiertnej, którą wykonał Aleksandrowi Fredrze w 1876 r. Natomiast jej rodzicami byli Zofia Huber (z domu Trzemeska), także fotografka, oraz Rudolf Huber, z zawodu urzędnik pocztowy, z zamiłowania fotograf. Rodzina Trzemeski-Huberów wykonywała portrety i fotografie architektury (m.in. Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie).
Po zdaniu matury w 1928 roku, Zofia Huber uczęszczała na roczny kurs handlowy. Ostatecznie jednak zdecydowała się kontynuować tradycje rodzinne. Wiedzę teoretyczną z zakresu fotografii zdobyła w latach 1929–1931, uczestnicząc w wykładach i ćwiczeniach w Studium Fotografii Dokumentalnej i Fotografiki Politechniki Lwowskiej, prowadzonych przez znakomitego fotografa – dr. Henryka Mikolascha. Natomiast praktykę trwającą trzy lata doskonaliła w atelier swoich rodziców. Formalne kwalifikacje otrzymała w roku 1933, po zdaniu egzaminu czeladniczego i uzyskaniu świadectwa w Izbie Rzemieślniczej we Lwowie. W 1934 r. po śmierci matki przejęła prowadzenie zakładu fotograficznego. Kres jego działalności przyniosło zbombardowanie przez Niemców Lwowa w dniu 13.09.1939 r.
Doświadczenie fotograficzne ułatwiło jej zdobycie pracy w trudnych latach II wojny światowej. W latach 1940–1942 pracowała w klinice chorób dzieci jako asystentka rentgenowska, a następnie przez rok w Instytucie Badań nad Tyfusem Plamistym i Wirusami prof. Rudolfa Weigla w charakterze preparatorki i mikrofotografki. W 1943 r., wykorzystując ocalały ze zniszczeń sprzęt, otworzyła zakład fotograficzny. W 1944 r. będąc w Warszawie została zatrzymana w czasie ulicznej łapanki. W rezultacie wywieziono ją do pracy przymusowej do Bielska (dzisiejsze Bielsko-Biała). Tu wykonywała prace służącej przy dzieciach, potem pomocnika w zakładzie fotograficznym do czasu zajęcia miasta przez wojska radzieckie. Od marca 1945 r. do 1946 r. była zatrudniona jako asystentka rentgenowska w Ubezpieczalni Społecznej. Potem raz jeszcze otworzyła własny zakład fotograficzny, który działał między 1946 a 1948 r. Po jego likwidacji przeniosła się do Wrocławia, gdzie najpierw podjęła pracę w laboratorium rentgenowskim Szpitala Klinicznego Akademii Medycznej (obecnie Uniwersytet Medyczny), a równocześnie od 01.06.1948 do 18.08.1950 r. pracowała w niepełnym wymiarze godzin jako fotografka w Wydawnictwie Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Ostatecznie przeniosła się do Biblioteki Ossolineum, gdzie w 1950 r. powierzono jej zorganizowanie pracowni fotograficznej. Od 1.01.1951 r. zatrudniona jako starszy technik, zaś w dniu 1.01.1953 r. uzyskała nominację na kierownika pracowni mikrofilmowej (obecnie Dział Reprograficzny). Na swoim stanowisku pozostała do przejścia na emeryturę w dniu 31.12.1969 r., jednakże z dotychczasowym miejscem pracy związana była jeszcze w niepełnym wymiarze godzin od 2.01.1970 r. do 30.11.1972 r.
Oprócz codziennych obowiązków Zofia Huber angażowała się także w wystawy organizowane przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich: „Słowacki w zbiorach i publikacjach Ossolineum (1959)”, „Lenin – życie i działalność” (1960), „Dawna prasa polska” (1961), „Zagadnienia słowiańskie” (1962), „Książka polska i wybitni księgarze od XV do XIX wieku” (1964), „1000 lat monety na ziemiach polskich” (1965) oraz „Ossolineum w służbie nauki i kultury 1817–1967” (wystawa jubileuszowa przygotowana z okazji 150-lecia Ossolineum). Ponadto przez wiele lat zajmowała się mikrofilmowaniem archiwum rodziny Pawlikowskich na Kozińcu. Oprócz tego wykonywała fotografie reporterskie, a przede wszystkim portrety uczonych. Pozostawiła po sobie rodzinne archiwum fotograficzne, które trafiło do zbiorów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.
Zmarła 19.03.1981 we Wrocławiu. Została pochowana na cmentarzu Św. Wawrzyńca przy ul. Bujwida (4R/907).
Bibliografia przedmiotowa
Korespondencja Zofii Huber m. in. listy Anieli (Luli) i Michała Pawlikowskich, Rkps ZNiO, Akc. 49/81.
Siedemdziesięciolecie Zakładu fotograficznego Edward Trzemeski - Z. i R. Huberowie 1869–1939 Rkps ZNiO, Akc. 44/82.
T. Madejska, Zofia Waleria Huber (1909–1981), „Ze skarbca kultury” 1991, z. 36, 214-219.
Dawna fotografia lwowska 1839–1939, red. A. Żakowicz, Lwów 2004, s. 25-28.
Autor hasła
Grzegorz Polak [grudzień 2022 r.]