Wincenty Maszkowski

ur. 5.04.1932 r. w Żytomierzu (obecnie Ukraina) – artysta malarz, pedagog, wykładowca akademicki.

Imię i nazwisko	Wincenty Maszkowski
Data i miejsce urodzenia	5.04.1932, Żytomierz
Zawód	artysta malarz, pedagog, pracownik akademicki

Wincenty Maszkowski urodził się jako syn Apolinarego i Walentyny. Po II wojnie światowej został przymusowo przesiedlony na Ziemie Zachodnie, początkowo rodzina osiadła we Wrocławia, gdzie W. M. ukończył liceum ogólnokształcące i rozpoczął studia w państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych. Naukę kontynuował na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Dyplom w pracowni Adama Marczyńskiego uzyskał w roku 1959. Po ukończeniu studiów dość przypadkowo znalazł się w Opolu. Jak opowiadał, jadąc z Wrocławia, gdzie spodziewał się znaleźć jakieś miejsce pracy, w stronę Krakowa, wysiadł na chwilę w Opolu. Spotkał tu swego kolegę z krakowskiej akademii Jana Szczyrbę. Szczyrba zaprowadził Maszkowskiego do gabinetu Karola Musioła, ówczesnego przewodniczącego Miejskiej Rady Narodowej, który akurat potrzebował plastycznej dekoracji miasta na nadchodzące święto 22 lipca. 1 września tego samego roku rozpoczynało w Opolu pracę nowo utworzone Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych, W. M. został zatrudniony w nim jako jeden z trzech pierwszych nauczycieli przedmiotów artystycznych. Uczył rysunku, malarstwa oraz kompozycji z liternictwem. Jako nauczyciel w opolskim liceum pracował do 1977 r. Z początku mieszkał w skromnym pokoju w dzielnicy Opola – Pasieka, jego sąsiadem był Jerzy Grotowski. Zaczęła się wówczas współpraca z „Teatrem 13 Rzędów”. Jego nazwisko widnieje w opisach dwóch opolskich spektakli Gotowskiego, zrealizowanych w 1960 r. Według zapisów na plakatach, scenografię do “Misterium Buffo” opracował „Hieronymus Bosch przy współpracy W. Maszkowskiego”, natomiast kostiumy do “Siakuntali” zaprojektowały „dzieci ze Szkoły Sztuk Plastycznych w Opolu (klasa W. Maszkowskiego)”. Maszkowski jako artysta zajmuje się malarstwem sztalugowym. Poświęca dużo uwagi gramatyce języka malarskiego. Jego twórczość cechuje wrażliwość na zgaszone, subtelne kolory w zawężonych gamach, które stosuje w abstrakcyjnych kompozycjach o bogatych fakturach. W opolskim salonie Biura Wystaw Artystycznych zaprezentował wystawy indywidualne w 1961 i w 1967 r. Na przełomie lat 60 i 70 intensywnie współpracował z Marianem Boguszem przy ogólnopolskich sympozjach plastycznych - działaniach z pogranicza malarstwa, rzeźby, architektury i urbanistyki, w których sztuka miała oddziaływać społecznie. Maszkowski pracował zespołowo z Marianem Boguszem i Tadeuszem Wenclem m.in. podczas Sympozjum Form Przestrzennych w Ustce (1972) oraz sympozjum Łosiów 72. W styczniu 1973 r. W. M. współtworzył pokazany w opolskim BWA “Krajobraz na cztery głosy” - interdyscyplinarne wystąpienia malarza Maszkowskiego oraz rzeźbiarza Tadeusza Wencla, kompozytora Stanisława Śmiełowskiego i poety Bogusława Żurakowskiego, będące innowacyjną próbą stworzenia intermedialnej przestrzeni.

Od roku 1976 W.M. pracował w Instytucie Plastyki Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie, gdzie prowadził dyplomującą pracownię malarstwa. W latach 1989–1998 był także wykładowcą Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu (przekształconej w 1994 w Uniwersytet Opolski). Uzyskał stopnie doktora i doktora habilitowanego w zakresie malarstwa, był profesorem WSP w Częstochowie i Uniwersytetu Opolskiego.

W latach 1968-1971 Maszkowski był wiceprzewodniczącym, a w latach 1971–1980 przewodniczącym sekcji malarstwa opolskiego okręgu Związku Polskich Artystów Plastyków. Jego prace znajdują się w zbiorach Galerii Sztuki Współczesnej w Opolu, Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu i Muzeum w Raciborzu.

Bibliografia podmiotowa

Wszystko co jest kolorem [z Wincentym Maszkowskim rozmawia J. Płaskoń], „Trybuna Opolska” 1985, nr 103, s. 4.

Zupełnie jak u Kurosawy. Rozmowa z Wincentym Maszkowskim, autorem scenografii do Misterium Buffo i kostiumów do Siakuntali [w:] A. Wójtowicz, Od „Orfeusza” do „Studium o Hamlecie”. Teatr 13 Rzędów w Opolu (1959–1964), Wrocław 2004.

Grotowskiego w Opolu nie rozumiano [z Wincentym Maszkowskim rozm. D. Wodecka, „Gazeta w Opolu” [dodatek lokalny „Gazety Wyborczej”] 2009, nr 14, s. 8.

Bibliografia przedmiotowa

Kowal R., O malarstwie W. Maszkowskiego, „Trybuna Opolska” 1961, nr 241, s.4.

(rok) [Konieczna R.], Malarstwo W. Maszkowskiego w salonie BWA, „Trybuna Opolska” 1967, nr 287, s.4.

(rok) [Konieczna R.], W pracowniach opolskich plastyków. Radość tworzenia czyli malarstwo spontaniczne, „Trybuna Opolska” 1967, nr 293, s.4.

Ligocki A., Bardzo dziwna wystawa, „Trybuna Opolska” 1967, nr 295, s.4.

Ligocki A., Plastyka na Opolszczyźnie, Opole 1968, s.56-58.

B Ż [B. Żurakowski], Malarstwo i drewno, „Opole” 1971, nr 12, s.35.

Krajobraz na cztery głosy [katalog wystawy BWA w Opolu i Galeria Rzeźby w Warszawie], Opole 1973.

Plastyka opolska w 40-leciu PRL [katalog wystawy], Opole [1984], s.45-46.

Artyści Śląska Opolskiego. Wincenty Maszkowski, film TVP Opole, real. Joanna Jarosz, 2011.

Autor hasła

Joanna Filipczyk