Waldemar Wołkanowski
ur. 03.02.1958 r. w Opolu - historyk, działacz społeczny, pasjonat tematyki wileńskiej.
| |
|---|---|
| Imię i nazwisko | Waldemar Wołkanowski |
| Data i miejsce urodzenia | 03.02.1958, Opole |
| Zawód | historyk |
Waldemar Wołkanowski wywodzi się ze szlachty zaściankowej, która do dzisiaj zamieszkuje w podwileńskich Gudelach nad rzeką Suderwianka (obecnie cześć miasta Wilna). Przed wojną antenaci posiadali kilkanaście hektarów ziemi. Ojciec, Ludwik Wołkanowski (1926-2004), matka Teresa (1934-2013). W. Wołkanowski jest jednym z trzech braci: Marka (1953) i Romualda (1960). W wyniku ekspatriacji rodzina trafiła w 1945 r. do Gdańska. Ojciec po 2 latach służby wojskowej (ostatni przydział jednostka samochodowa w Kłodzku), w stopniu porucznika przeniesiony został do cywila, osiedlił się w Opolu. Został zatrudniony w Miejskim Przedsiębiorstwie Komunikacji, pracował tam, jako kierowca, następnie dyspozytor, wreszcie jako kierownik zakładu.
Częste wyjazdy do rodziny na Wileńszczyznę, od lat sześćdziesiątych XX w., wywarły duży wpływ na uczuciowy związek W. Wołkanowskiego z rejonem swoich przodków, a szczególnie miastem Wilnem.
W. Wołkanowski po ukończeniu szkoły średniej w 1980 r. pracował w kilku firmach budowlanych. Od 1986 r. związał się z Klubem Sportowym „Kolejarz” Opole, gdzie przez pewien czas pracował, jako kierownik sekcji żużlowej. Od 1993 r. prowadził własną działalność gospodarczą w branży reklamowej. Nawiązał współpracę z biurami podróży na Litwie, przez szereg lat jako pilot i przewodnik zapoznawał uczestników wycieczek z dziejami stolicy Litwy. W 2001 r. W. W. powołał do życia opolski oddziału Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej (TMWiZW), którego został prezesem. Nawiązał ścisły kontakt z wilniukami z całej Polski. Opolski oddział był organizatorem m.in. zbiórki książek dla bibliotek szkolnych w polskich szkołach na Wileńszczyźnie. W 2004 r. zorganizował przyjazd dzieci ze szkoły w Wesołówce pod Wilnem, na wakacyjny pobyt na Śląsku Opolskim. Od lat 20. XXI opolski oddział TMWiZW został zawieszony.
Stałe poszerzanie wiedzy o historii Wilna, doprowadziło W. W. w 2005 r. do podjęcia studiów w Instytucie Historii Uniwersytetu Opolskiego. Zakończył je w 2016 r. obroną doktoratu na podstawie rozprawy: „Michał Węsławski, biografia prezydenta Wilna w latach 1905-1916”, promotorem był prof. dr hab. Stanisław S. Nicieja. Specjalizacja badawcza W. W. z okresu XIX i XX w. dziejów Wilna, wspierana była dłuższymi kwerendami w wileńskich archiwach. W. Wołkanowski brał udział w licznych konferencjach naukowych o tematyce kresowej. Część przygotowanych wystąpień W. Wołkanowskiego wydana została drukiem w publikacjach pokonferencyjnych.
Szczególnym rodzajem popularyzacji wiedzy o dawnym Wilnie, jest moderowanie od 2014 r. dwóch grup tematycznych na Facebooku. „Grupa Wilno” zrzesza obecnie 26 tysięcy członków, a prywatna grupa „Wilno – obrazki z przeszłości” 2,5 tysiąca. Setki postów zamieszczanych przez W. Wołkanowskiego w wymienionych grupach, dotyczą wybranych wydarzeń z dziejów miasta, historii poszczególnych budynków, instytucji i organizacji, sportu i organów samorządowych. Poboczną działalnością W. Wołkanowskiego w „Grupie Wilno” jest organizowanie spacerów po mieście, w których jest przewodnikiem, autorem własnej narracji. Od 2014 r. spacery takie odbywają się także na żywo, podczas jego wizyt w stolicy Litwy. Uczestniczyło w nich kilkuset wilnian, którzy poznawali mało znane fakty z dziejów swojego miasta. Swoistą pasją naukową W. Wołkanowskiego jest badanie źródeł dotyczących legend i mitów wileńskich. Od 2014 r. W. Wołkanowski współpracuje z wileńskim portalem „Wilnoteka” (finansowanym przez polski MSZ), dla którego napisał kilkadziesiąt artykułów o dawnym Wilnie, podejmując w nich różnorodną tematykę. Współpracuje również z pismem „Goniec Kresowy”. Artykuły popularno-naukowe cieszą się zainteresowaniem zarówno wśród odbiorców pasjonatów i sympatyków jak i naukowców, o czym świadczą liczne cytowania w pracach naukowych. Zbiór subiektywnie dobranych opowiadań-gawęd o aspektach życia dawnego Wilna, złożył się na publikację zwartą pt. „Wileńskie abc. Ludzie – miejsca – historie”, która ukazała się drukiem w 2020 r. Książka wydana, jako pierwsza część z tytułami od A do L, skierowana jest do czytelników o szerokich zainteresowaniach problematyka polskiego Wilna. Zaopatrzona w bogatą ikonografię oraz wycinki planów miasta opracowanych przez autora, jest specyficznym przewodnikiem po miejscach, które dzisiaj choć wyglądają inaczej, budzą stałe zainteresowanie. Doskonała znajomość topografii oraz niezliczonych faktów, pozwoliły na zbudowanie narracji przenoszących odbiorców w czasy swoich przodków.
Od 2017 r. W. W. jest członkiem Polskiego Towarzystwa Historycznego.
Żona Grażyna (1956), dzieci: Magdalena (1980) i Marek (1985).
Bibliografia podmiotowa
Wołkanowski W., Sportowe związki Wilna i Grodna w latach 1920-1928, [w:] Garadzenski palimpsest. Ludzie dawnego Grodna XV-XX wieku, Grodno 2013.
Wołkanowski W., Michał Węsławski, biografia prezydenta Wilna w latach 1905-1916, Opole 2015.
Wołkanowski W., Wileński epizod z życia Emilii Bohowiczowej, [w:] Dziedzictwo Kulturowe Miasta Kalisza i Regionu Południowej Wielkopolski, Kalisz 2015, t. 4.
Wołkanowski W., Sport mniejszości narodowych w Wilnie w okresie dwudziestolecia międzywojennego [w:] Koło Historii: materiały Koła Naukowego Historyków Studentów Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2015, t.16.
Wołkanowski W., Akcja budowy 100 szkół powszechnych im. Józefa Piłsudskiego na Wileńszczyźnie w latach 1936-1939, [w:] Oświata i nauka na Kresach Wschodnich w XIX i XX wieku, red. J. Lusek, Bytom-Poznań 2018.
Wołkanowski W., Sportowe kontakty wileńsko-śląskie w dwudziestoleciu międzywojennym, [w:] Między Śląskiem a Wileńszczyzną, red. K. Heska-Kwaśniewicz, J. Januszewska-Jurkiewicz, E. Żurawska, Katowice 2019, s. 198- 2008.
Wołkanowski W., Losy sportowców z Wilna w latach II wojny światowej, [w:] Kresy Wschodnie Rzeczypospolitej – ludzie stamtąd, red. A. Srebrakowski, Wrocław 2019.
Wołkanowski W., Żydowskie środowisko sportowe w Wilnie w latach 1916-1941, [w:] Żydzi na Kresach Wschodnich w XIX i XX wieku, red. J. Lusek, Bytom 2019, s.89-121.
Wołkanowski W., Wileńskie abc. Ludzie – miejsca - historie, Vilnius 2020.
Autor hasła
Grażyna Wołkanowska