Tadeusz Martynowicz

ur. 10.2.1917 r. w Torna (Węgry), zm. 16.7.2008 r. we Wrocławiu - lekarz weterynarii, parazytolog, doc. dr hab. nauk weterynaryjnych, związany z Uniwersytetem Przyrodniczym we Wrocławiu.

Imię i nazwisko	Tadeusz Martynowicz
Data i miejsce urodzenia	10.2.1917, Torna
Data i miejsce śmierci	16.7.2008, Wrocław
Zawód	lekarz weterynarii, parazytolog, pracownik akademicki

Po zakończeniu I wojny światowej rodzina T. Martynowicza przeprowadziła się z Torny w północnych Węgrzech do Trembowli (woj. tarnopolskie). W tej miejscowości Tadeusz uczęszczał do szkoły średniej do Gimnazjum Humanistycznego, a po jej ukończeniu w roku 1936 zamieszkał we Lwowie, gdzie rozpoczął studia w Akademii Medycyny Weterynaryjnej. W czasie okupacji niemieckiej i utworzeniu w roku 1942 z Akademii Państwowych Zawodowych Kursów Weterynaryjnych (niem. Staatliche Tierarztliche Fachkurse) przerwał studia i podjął pracę zarobkową jako urzędnik księgowości. W lipcu 1945 r. ekspatriował się przymusowo na Ziemie Zachodnie, przyjechał do Wrocławia, gdzie jako członek Straży Akademickiej brał udział w ochronie i zabezpieczaniu mienia Uczelni: Uniwersytetu Wrocławskiego i Politechniki Wrocławskiej. Był jednym z pionierów powstania Wydziału Medycyny Weterynaryjnej we Wrocławiu, jako spadkobierca i kontynuator tradycji lwowskiej Akademii Medycyny Weterynaryjnej.

1 grudnia 1945 r. na wniosek ówczesnego prodziekana Wydziału Weterynaryjnego prof. Gustawa Połuszyńskiego (1887-1959), T. Martynowicz został powołany na stanowisko asystenta w Katedrze Zoologii i Parazytologii Wydziału Weterynaryjnego Uniwersytetu i Politechniki. W pierwszych latach oddawał się głównie pracy wychowawczej i dydaktycznej, prowadząc ćwiczenia z biologii, zoologii i parazytologii na Wydziałach: Weterynaryjnym, Zootechnicznym i Rolniczym oraz Lekarskim i Farmaceutycznym. W 1950 r. ukończył studia i uzyskał dyplom lekarza weterynarii. Po wykonaniu i obronie pracy doktorskiej: „Odczyn aglutynacyjny z lateksem w diagnostyce włośnicy” w 1963 r. otrzymał etat adiunkta. Tematyka badawcza i zainteresowania naukowe dr T. Martynowicza dotyczyły głównie zjawisk immunologicznych zachodzących w przebiegu chorób inwazyjnych, a zwłaszcza groźnej zoonozy jaką jest włośnica. W roku 1975 obronił rozprawę habilitacyjną: „Wpływ immunosupresorów na przebieg doświadczalnej włośnicy świnek morskich”, była ona kontynuacją poszerzonych badań immunologicznych w aspekcie odporności komórkowej i humoralnej w przebiegu włośnicy.

Od 1965 r. brał udział w długofalowych zespołowych badaniach w ramach współpracy z naukowcami z USA. Tematy grantów to: „Badania nad włośnicą ze szczególnym uwzględnieniem immunologii i terapii” oraz „Badania nad istotą odporności w chorobach pasożytniczych ze szczególnym uwzględnieniem włośnicy”.

T. Martynowicz podczas 30-letniego stażu pracy wiele wysiłku włożył w usprawnianie i unowocześnianie metod nauczania w procesie dydaktycznym z zoologii, parazytologii i biologii – zarówno dla studentów macierzystej uczelni, jak i dla terenowych lekarzy weterynarii, uczestników kursów dokształcających. W 1971 r. został kierownikiem zespołu dydaktycznego z biologii i wykładowcą tego przedmiotu na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej. W trudnym okresie lat 80. XX w. pełnił funkcję prodziekana (1981–1982), a następnie dziekana Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Akademii Rolniczej (1982–1987).

Przez cały okres pracy zawodowej na Uczelni poświęcał bardzo dużo czasu młodzieży akademickiej jako opiekun grup studenckich oraz koła naukowego. Pomimo dużych wymagań stawianych studentom cieszył się ich szacunkiem i uznaniem. Równocześnie pracował społecznie, angażował się w organizację życia studenckiego, był pierwszym Prezesem Studenckiego Koła Naukowego i członkiem założycielem Akademickiego Związku Sportowego (AZS).

Działał także społecznie, pełniąc wiele odpowiedzialnych funkcji: członka zarządu Koła Asystentów Wydziału Weterynaryjnego, współzałożyciela i wiceprezesa Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej przy Zakładowej Organizacji Związkowej (ZOZ) oraz męża zaufania na macierzystym Wydziale.

Jest autorem i współautorem kilkunastu prac naukowych oraz podręcznika i skryptów dla studentów.

W 1971 r. uzyskał nagrodę Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego za osiągnięcia w dziedzinie dydaktyczno-wychowawczej oraz organizacji procesu dydaktycznego. Otrzymał Złoty Krzyż Zasługi, Medal Komisji Edukacji Narodowej, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złotą Odznaką Zasłużony dla Akademii Rolniczej, Medal im. K. Janickiego Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego i Złotą Odznaką Związku Nauczycielstwa Polskiego (ZNP).

Spoczywa na cmentarzu „Na Skowroniej Górze” we Wrocławiu.

Bibliografia podmiotowa

Kozar Z., Zarzycki J., Seniuta R., Martynowicz T., Kassner J., Badania histochemiczne nad jelitową fazą włośnicy u myszy,” Wiadomości Parazytologiczne” 1964, nr 4-5, s. 203-204.

Karmańska, K., Michalska, Z., Martynowicz T., Effect of histamine on experimental trichinellosis in mice,” Wiadomości Parazytologiczne” 1974, nr 22, s. 7- 19.

Martynowicz, T., Influence of immunosuppressive drugs on experimental trichinellosis in guinea pigs. “Acta Parasitologica Polonica” 1975, nr 23, s. 603-633.

Grzywiński L., Martynowicz T. Ćwiczenia z parazytologii, Wrocław 1984.

Bibliografia przedmiotowa

Tadeusz Martynowicz, [w:] Dzieje Parazytologii Polskiej w latach 1945-2000, red. E. Lonc, B. Płonka-Syroka, Warszawa 2004, s. 318.

Wrocławskie Środowisko Akademickie: twórcy i uczniowie 1945-2005, red. A. Chmielewski, Wrocław 2007, s. 165.

Tadeusz Martynowicz, [w:] Dzieje Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, wyd. 2 rozszerzone, red. A. Kotecki, T. Szulc, J. Tyszkiewicz, Wrocław 2011, s. 752.

Profesorowie : Tadeusz Martynowicz, [w:] http;//muzum.upwr.edu.pl/muzeum/2_2/index.php?_pcid=2&_sb=&_emid=79#,[dostęp:7.08.2023 r.].

Autor hasła

Anna Okulewicz