Przesiedlenia osieroconych dzieci
proces przesiedleń osieroconych dzieci do Polski.
- Transport i przesiedlenia osieroconych dzieci
Teczka np. repatriacji do Polski 116 dzieci
Dokumenty nt. repatriacji dzieci
Dokumenty nt. repatriacji dzieci
Na Państwowy Urząd Repatriacyjny (PUR) złożono problem także repatriacji osieroconych dzieci. Określono te zadania w instrukcji z dn. 15 czerwca 1946r. – sygnowanej przez kierownika Wydziału Etapowego ZC PUR E. Wittczaka. Przeznaczona dla wszystkich wojewódzkich oddziałów PUR instrukcja informowała że na terenie Polski organizowano tylko 2 Domy Rozdzielcze dla dzieci repatriowanych: Dom Rozdzielczy w Gostynie k/Kutna dla dzieci z ZSRR i Dom Rozdzielczy w Koźlu na Górnym Śląsku dla dzieci z Zachodu. Domagano się bezwzględnego kierowania wszystkich transportów dzieci przybywających do Polski do tych placówek.
Niestety często zdarzało się, że poszczególne placówki samowolnie oddzielały grupy dzieci od transportów i oddawały je pod opiekę czy to zgłaszającej się organizacji charytatywnej, czy to osób prywatnych. Zgodnie z życzeniem Ministerstwa Oświaty zabroniono dokonywania rozdziału transportów dzieci przez poszczególne placówki PUR i zarządzono, aby wszystkie transporty były bezwzględnie kierowane do właściwych Domów Rozdzielczych.
Zadaniem PUR–u w stosunku do transportów dzieci było udzielenie – od momentu przekroczenia granicy do chwili przyjęcia transportu przez właściwy Dom Rozdzielczy - wszelkiej pomocy sanitarno-odżywczej w granicach możliwości PUR. Zarządzenie to dotyczyło także dzieci narodowości żydowskiej. Organizacje żydowskie nie miały prawa bez zgody Domu Rozdzielczego w drodze odbierać dzieci z transportów. W myśl obowiązujących przepisów losy dzieci umieszczonych w Domu Rozdzielczym należały wyłącznie do kompetencji Ministerstwa Oświaty. W wypadku przesłania transportu dzieci przez Dom Rozdzielczy do placówki PUR na dłuższy lub krótszy pobyt, należało natychmiast zawiadomić ZC PUR. Oczywiście w wypadku, gdy w transporcie dzieci znajdowały się wagony z dorosłymi repatriantami należało je oddzielić i do Domów Rozdzielczych kierować tylko same dzieci.
PUR miał również obowiązek zorganizowania akcji repatriacyjnej do Niemiec dzieci niemieckich. W grudniu 1947 r. ukazało się w tej sprawie zarządzenie MZO o „Repatriacji dzieci niemieckich z Polski”.
Bibliografia przedmiotowa
Archiwum Państwowe w Opolu, zespół nr 338. Państwowy Urząd Repatriacyjny Powiatowy Oddział w Koźlu, sygn. 29, s.1, 2, 30, 31, 32-33.
Markowski H., Wojewódzki Oddział Państwowego Urzędu Repatriacyjnego w Katowicach w latach 1945–1951, Katowice 2007.
https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/7529/edition/7023/content [dostęp: 1.12.2022]
Autor hasła
Mariola Majowicz