Kazimierz Paprocki

ur. 28.05.1917 r. w Stryju, woj. lwowskie (obecnie Ukraina), zm. 23.08.2001 r. w Gliwicach – malarz, artysta plastyk, wykładowca Politechniki Śląskiej.

Imię i nazwisko	Kazimierz Paprocki
Data i miejsce urodzenia	28.05.1917, Stryj
Data i miejsce śmierci	23.08.2001, Gliwice
Zawód	malarz, artysta plastyk, pracownik akademicki

Kazimierz Paprocki był synem Ludomira i Marii ze Smoleńskich. Po ukończeniu gimnazjum w Stryju rozpoczął w 1936 r. studia w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Malarstwa pod kierunkiem profesorów K. Sichulskiego, W. Jarockiego, J. Pieńkowskiego. Równolegle uczęszczał na zajęcia w pracowni rzeźby u prof. X. Dunikowskiego.

Studia przerwała II wojna światowa. K.P. okres okupacji spędził w rodzinnym Stryju, gdzie pracował jako kreślarz w Urzędzie Budowlanym. Po zakończeniu wojny wrócił do Krakowa i kontynuował przerwane studia. Ukończył je w 1948 r, a przez następny rok pracował jako nauczyciel w Państwowej Szkole Przemysłu Drzewnego w Zakopanem. 26 marca 1949 r. ożenił się z Kazimierą Tracz (1918–1999), z którą miał trzech synów: Wojciecha (inżynier elektryk), Adama (architekt) i Piotra (technik mechanik). W latach 1950–1982 był starszym wykładowcą na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach, dokąd przeniósł się z rodziną. Prowadził zajęcia z rysunku odręcznego, letnie obozy rysunkowe. Zajmował się problematyką styku architektury i sztuk plastycznych. Był perfekcjonistą rysunku, który uznawał za podstawowy element twórczości plastycznej. Kształcił wrażliwość estetyczną i umiejętność przenoszenia na papier formy architektonicznej u trzydziestu kolejnych roczników studenckich. Od 1950 r. został członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków ZPAP Okręgu Gliwicko-Zabrzańskiego, którego przez trzy kolejne kadencje w latach 1955–1961 był wiceprezesem. W latach 1950–1982 był członkiem grupy „Zachęta”.

K.P. w swej pracowni na Gliwickiej Starówce uprawiał malarstwo sztalugowe – portrety, martwe natury i pejzaże. Zajmował się także rzeźbą i medalierstwem. Najbardziej jednak zasłynął z wybornych portretów, których w sumie wykonał około 500. Znajdują się one w zbiorach w kraju i za granicą. Wykonał szereg portretów profesorów Politechniki Śląskiej, Częstochowskiej oraz Akademii Ekonomicznej w Katowicach, portret rektora Uniwersytetu Śląskiego Kazimierza Popiołka, portrety ks. Marcina Strzody, pisarza Horsta Bieńka oraz szereg portretów „Ludzi Zasłużonych”. Jest twórcą znanego tryptyku o wymiarach 5x1,5 m w Sali Rajców gliwickiego Ratusza „Król Jan III Sobieski w Gliwicach w drodze do Wiednia” który został wykonany w trzechsetną rocznicę Odsieczy Wiedeńskiej.

K.P. jest autorem także wielu prac o tematyce sakralnej. Z inicjatywy ks. proboszcza Franciszka Szatkowskiego wykonał pod kierunkiem prof. W. Jarockiego w kościele Chrystusa Króla w Gliwicach obraz „Serce Pana Jezusa” oraz rzeźbę Chrystusa Króla. Dla kościoła w Zbrosławicach wykonał kompozycję „Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny”, a dla kościoła św. Mikołaja w Pyskowicach dwie rzeźby ołtarzowe. Dla kościoła w Brzezince wykonał polichromie, zaś dla kościołów w Kotach k. Lublińca i w starym kościele w Łabędach wykonał malarstwo figuralne na stropie.

Z ważniejszych prac wykonanych przez K.P. na uwagę zasługują dwie tablice pamiątkowe odlane w brązie prof. Stanisława Fryzego i Stanisława Ochęduszki oraz metaloplastyczna chrzcielnica dla kościoła św. Barbary w Gliwicach. W czynie społecznym wykonał projekty łańcuchów rektorskich dla filii Politechniki Śląskiej w Dąbrowie Górniczej, Rybniku i Katowicach. Dla kościoła rodzinnego w Stryju wykonał projekt słynnego mieszkańca tego miasta, pisarza Kornela Makuszyńskiego. W ogólnopolskim konkursie Ligi Ochrony Kraju w Warszawie w 1969 r. otrzymał I i II nagrodę oraz dyplom za projekt odznaki Klubu Oficerów Rezerwy. K.P. brał udział w licznych wystawach w Katowicach, Bytomiu, Wrocławiu, Warszawie, Krakowie, Zielonej Górze, na Węgrzech oraz Czechosłowacji. W 1978, 1985 i 1993 r. miał wystawy indywidualne w Gliwicach. W 1978 r. na wystawie „Galerie du Bost” w Paryżu zakupiono jego akwarelę z widokiem Kazimierza nad Wisłą. Przez wiele lat prowadził amatorskie kółka plastyczne w Zabrzu, Wirku, Mikulczycach i Gliwicach.

Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1979 r.).

Pochowany z żoną Kazimierą na Cmentarzu Lipowym w Gliwicach.

Bibliografia przedmiotowa

Locher-Książek K., Almanach 30-lecia. Nauczyciele akademiccy Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej, Gliwice 2008.

Kto jest kim w województwie katowickim’93, Katowice 1984.

Schmidt J., Ludzie I dzieła. Artyści plastycy związani z Gliwicami, Gliwice 2003.

Katalog wystaw jubileuszowych 25-lecia oddziału ZPAP Gliwice-Zabrze, kwiecień-maj 1972 r.

Autor hasła

Katarzyna Rosłon-Mazgaj [październik 2022 r.]