Karta ewidencyjna
inaczej repatriacyjna, dokument graniczny dla przesiedleńców (ekspatriantów).
Po przybyciu ekspatriantów na punkt etapowy spisywano z każdym z nich kartę ewidencyjną, którą odsyłano do oddziałów powiatowych. Na podstawie kart dzielono ekspatriantów na miejskich i wiejskich oraz określano wstępnie miejsce przyszłego zatrudnienia (np. rzemiosło, handel, przemysł itp.). Dokonując tego podziału placówki powiatowe Państwowego Urzędu Repatriacyjnego (PUR) uwzględniały ich dotąd wykonywany zawód, miejsce zamieszkania przed przesiedleniem (wieś/miasto), zdolność do pracy, wiek, kwalifikacje zawodowe, stan rodzinny (czy posiadali dzieci uczące się w szkole podstawowej, średniej czy zawodowej). Uwagę zwracano także na bieżące potrzeby regionu pod względem polityki populacyjnej i osiedleńczej.
Numer w Karcie odpowiadał numerom nadanym w Skorowidzach i Rejestrach ekspatriantów. Karta zawiera dane ekspatrianta (imię, nazwisko, datę i miejsce urodzenia, imiona rodziców) imię i nazwisko panieńskie żony, imiona i wiek dzieci. W rubryce siódmej podawano inne osoby przybyłe wspólnie: znajomi, kuzyni, dzieci przysposobione, rodzice, czasami zdarzało się podanie służącej. W Karcie zapisywano datę i miejsce skąd rodzina przybyła, numer Karty ewakuacyjnej oraz ogólny opis mienia pozostawionego i zabranego ze sobą. Na dole Karty widniały podpisy lub odcisk palca ekspatrianta, czasami świadków.
Druga strona Karty rzadko zawierała opis mienia przydzielonego lub dalszego urzędowego obiegu pisma. Najczęściej określała rodzaj osadnika (miejski lub wiejski) oraz miejsce jego zamieszkania.
Karty ewidencyjne znajdują się w większości Oddziałów Państwowych Urzędów Repatriacyjnych, które można odnaleźć w zasobie Archiwum Państwowego w Opolu. W trakcie pracy nad wyszukiwaniem poszczególnych osób przybywających stwierdzono, że osoby, które się przesiedlały na inne tereny zabierały Karty ze sobą, o czym informowały adnotacje w aktach lub zdarzało się, że posiadały po kilka Kart.
Bibliografia przedmiotowa
Archiwum Państwowe w Opolu, zespół nr 343. Państwowy Urząd Repatriacyjny Powiatowy Oddział w Opolu, sygn. 149, s. 254, 255.
Markowski H., Wojewódzki Oddział Państwowego Urzędu Repatriacyjnego w Katowicach w latach 1945-1951, Katowice 2007.
Dziennik Urzędowy Państwowego Urzędu Repatriacyjnego Łódź, dnia 20 maja 1947 r., poz. 14-16.
Autor hasła
Mariola Majowicz