Jan Berdak

Z Kresowianie na Śląsku
Wersja z dnia 10:03, 20 sty 2023 autorstwa Kstecki (dyskusja | edycje)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

ur. 18.05.1944 r., we Lwowie (obecnie Ukraina), zm. 8.02.2009 r., w Opolu – artysta fotografik.

Imię i nazwisko Jan Berdak
Data i miejsce urodzenia 18.05.1944, Lwów
Data i miejsce śmierci 8.02.2009, Opole
Zawód fotograf

Przyjechał do Opola z rodzicami transportem przesiedleńczym w 1945 r. Po nauce w szkole powszechnej i średniej rozpoczął studia na wydziale fizyki na opolskiej Wyższej Szkole Pedagogicznej. Już w czasie studiów interesował się sztuką fotografii artystycznej. Jako jeden z pierwszych fotografów w Opolu, od 1987 r. zajmował się fotografią cyfrową. W 1988 r. brał udział w pierwszej tego typu wystawie w Polsce, w Warszawie w Starej Galerii Związku Polskich Artystów Fotografików. W dorobku ma kilkadziesiąt wystaw indywidualnych, udział w dziesiątkach wystaw zbiorowych w kraju i zagranicą. Jego prace znajdują się w zbiorach prywatnych i muzeach. Był laureatem wielu nagród polskich i zagranicznych. Dużym sukcesem było zakwalifikowanie jego prac w 1973 r. do wystawy i albumu wydanego z okazji 60-lecia ZPAF pt. "Polska fotografia XX wieku", w której zaprezentowano prace 100 autorów. W 1971 r. został członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików. Miał możliwość pokazywania swoich prac w Starej Galerii ZPAF w Warszawie. W tym roku otrzymał Medal 40 lat Izihelii – techniki fotograficznej rozdzielającej odcienie w trakcie powstawania fotografii. Technika ta została pierwotnie opracowana w 1931 r. we Lwowie przez Witolda Romera, syna znanego lwowskiego grafika i kartografa Eugeniusza Romera. W 1976 r. posiadł tytuł Artiste FIAP - międzynarodowej światowej elity ludzi z Federacji Sztuki Fotograficznej. W 1991 r. został zaproszony do udziału w wystawie w mediolańskiej La Scali, obok wielu artystów ze świata. Prace J. B. znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Opolu oraz w zbiorach prywatnych w kraju i zagranicą. Jego ulubionym motywem były akty kobiece. Uprawiał fotografie artystyczną, reklamową, czarno-białą i kolorową interpretowaną cyfrowo.

Prace autorskie znajdują się w prestiżowych publikacjach, jak m.in.: Antologia fotografii polskiej, Fantastic Photography i Mistrzach polskiego krajobrazu.

W 1976 roku Międzynarodowa Federacja Sztuki Fotograficznej z siedzibą w Bernie przyznała Janowi Berdakowi tytuł "ARTIST FIAP".

Bral też udział w różnych działaniach artystycznych, jak m.in. prezentacje, happeningi, aukcje:  „Erotyki" - Stara Galeria ZPAF, Warszawa (1972); "Fotografia kreacyjna" - Galeria TPSP, Warszawa (1975); "Trzeci wymiar" - Galeria ZPAF, Kraków (1975); "PHOTOWARE-2" - Stara Galeria ZPAF, Warszawa (1978); "Photoshirme" - Galeria Immesen, Hannower, Niemcy (1989); "Photo-Digital-Painting" - Galeria Fotografii, Kielce (1994); "Digitalphoto" - WOK, Częstochowa (1997); "Mixed Media" - restauracja Ranchers, Kraków (2001); "Wirtualne pejzaże" - NCK, Kraków (2002); "Wirtualne pejzaże" - Galeria B&B, Bielsko-Biała (2003); "Erotic collage" - Elbląg (2004); "Erotic collage" - Galeria ZPAF-BWA, Kielce (2005); "Od chwili poczęcia do naturalnej śmierci" (Opole 2007); Trzy re-wizje (Opole 2009).

W latach 1963–2009 wystawiał swoje prace na licznych wernisażach indywidualnych i zbiorowych w kraju i z a granicą.

Nagrodzony: 1970 Srebrny Medal "Venus", 1970 "THE LORD GOODMEN MEDAL" , 1972 "Medal "FOTOFORUM", 1972 "Dyplom Honorowy ZPAF", 1972 Srebrny Medal "40-LAT IZOHELII", 1973 Grand Prix i Złoty Medal FIAP, Gdańsk; 1974 Złoty Medal Belgijskiej Federacji Fotograficznej; 1987 Medal "40-LAT ZPAF"; 1989 Medal "150-LAT FOTOGRAFII"; 1995 I nagroda w dziale ekologicznym "13 BIENNALE KRAJOBRAZU POLSKIEGO" – Kielce; 1996 Wojewódzka Nagroda Artystyczna za rok 1995; 1997 I nagroda - "Cyberfoto '97" - I Ogólnopolski Konkurs Fotografii Komputerowej; 1999 Wyróżnienie "Cyberfoto ‘99" Częstochowa; 1999 "XII Radomskie Małe formaty" - Nagroda Prezydenta Miasta Radomia.

Pochowany w Opolu na cmentarzu komunalnym na Półwsi.

Ważniejsze wystawy indywidualne krajowe i zagraniczne:

  • 1963 KMPiK Kraków "STARY KRAKÓW"
  • 1965 TOROPOL Opole "TWARZE FESTIWALI"
  • 1968 "PHOTEUROP 10", Paryż, Bruksela, Lozanna, Londyn
  • 1970 KZT Opole "PRZENIKANIA"; "PHOTEUROP 12", Paryż, Bruksela, Lozanna, Londyn
  • 1971 "FOTOFORUM" Ruzomberok; Salon Fotografii Artystycznej, Boudo; Salon Fotografii Artystycznej, Edynburg
  • 1972 "PHOTOKINA" Kolonia; "POLSKA FOTOGRAFIA TWÓRCZA", Kassel; "POLSKA FOTOGRAFIA TWóRCZA", Norymberga; "WSPÓŁCZESNA FOTOGRAFIA POLSKA", Genewa; BWA Opole "FOTOGRAFIKA", Galeria ZPAF Warszawa "EROTYKI"
  • 1973 "PHOTEUROP 13" Paryż, Bruksela, Lozanna, Londyn; "FOTOFORUM" Ruzomberok; "WSPÓŁCZESNA FOTOGRAFIA POLSKA", Shalon-sur-Saone; "WSPÓŁCZESNA FOTOGRAFIA POLSKA", Tokio; KZT Opole "82.5 m.b. PARYŻA", BWA Olsztyn "FOTOGRAFIA KREACYJNA"
  • 1974 "SALON FOTOGRAFII ARTYSTYCZNEJ", Kopenhaga; Współczesna FOTOGRAFIA POLSKA", Budapeszt; Wystawa 10 polskich fotografów, Londyn; "WSPÓŁCZESNA FOTOGRAFIA POLSKA", Essen
  • 1975 "PHOTEUROP 14", Bruksela, Lozanna, Londyn; "WSPÓŁCZESNA FOTOGRAFIA POLSKA", Mexico City; Galeria TPSP Pałacyk, Warszawa "FOTOGRAFIA KREACYJNA"; Galeria ZPAF, Kraków "TRZECI WYMIAR"
  • 1976 Teatr Opole "30-LAT TEATRU" ; Galeria ZPAF Nowy Sącz "FOTOGRAFIKA"; 1976 KZT Opole "TRZECI WYMIAR-2"
  • 1977 Mała Galeria ZPAF, Toruń "WYMIARY"
  • 1979 "FANTASTIC PHOTOGRAPHY" M.I.T. Boston /MSC Fine Art Gallery
  • 1979 "La Photographie Fantastique" wyd. Conrejour - Paris
  • 1980 "FANTASTIC PHOTOGRAPHY" Gallery Los Angeles; "FANTASTIC PHOTOGRAPHY" - Museum of Modern Art Mexico City; "NUDE PHOTOGRAPHY", Turyn; KZT Opole "ZABAWA"
  • 1988 "CYTATY Z RZECZYWISTOŚCI", Sofia
  • 1990 "TEN PHOTOGRAPHERS FROM POLAND" Carmel, Kalifornia USA
  • 1998/99 "OPOLSKIE ŚRODOWISKO PLASTYCZNE" - Székesfehérvár, Balatonalmádi, Agárd - Węgry
  • 1999 XII Międzynarodowa Wystawa Poplenerowa "ART.-EKO 99" Kielce
  • 1999/2000 Wystawa Okręgu Dolnośląskiego ZPAF-Wien, Linz Leibnitz. (Austria)
  • 2001 Quorum Gallery in the nort Dallas town of Adison (instalacja zespołowa)

Bibliografia przedmiotowa

Fotografowie 1946-2006. Słownik biograficzny fotografów polskich (członków ZPAF), red. A. Sobota, Warszawa 2006.

Jan Berdak, [w:] T. Zielińska, Sławni zapomniani, Opole 2019, s. 42-49.

Lewczyński J., Jan Berdak pro memoria, [online] https://muzeum.opole.pl/jan-berdak-pro-memoria/ [dostęp: 03.11.2022].      

Antologia fotografii polskiej 1939-1989, oprac. J. Lewczyński, Bielsko-Biała 1999.

Mistrzowie polskiego pejzażu. Almanach fotograficzny, red. J. Piątek, P. Pierściński, Kielce 2000.

Autor hasła

Milena Jędrzejewska

Źródło: „https://leksykonkresowian.instytutslaski.pl/index.php?title=Jan_Berdak&oldid=2597”