Irena Iwanowska

Ur. 1915 r. w Wilnie (obecnie Litwa), zm. [brak danych] – bibliotekarka.

Imię i nazwisko	Irena Iwanowska
Data i miejsce urodzenia	1915, Wilno
Data i miejsce śmierci	b.d.
Zawód	bibliotekarka

Irena Iwanowska pochodziła z rodziny inteligenckiej. Do 1924r. mieszkała w Wilnie, następnie rodzina przeprowadziła się do Warszawy. Tu Irena ukończyła szkołę średnią handlową im. Raczkowskiej. Założyła rodzinę, mąż Antoni Iwanowski był prawnikiem, córka Bożena – prawnik i syn Krzysztof – reżyser filmowy, artysta rzeźbiarz.

Iwanowska brała udział w powstaniu warszawskim, została ciężko ranna. Mieszkanie zostało spalone, rodzina straciła cały dorobek życiowy. Wspomnienia z powstania ukazały się drukiem w „Przeglądzie Tygodniowym” w 1983 r. Jej mąż, już w maju 1945 r. został delegowany z Warszawy do Opola, celem zorganizowania tam oddziału Banku Rolnego, z posadą radcy prawnego. W tym samym roku przyjechała do męża, do zrujnowanego i wyludnionego miasta.

Przybyłam ubrana w darowane przez ludzi dobrej woli ciuchy. [I. Iwanowska, Wspomnienia...].

Niemal od razu postanowiła założyć w mieście wypożyczalnię książek. Udało się jej sprowadzić ze zniszczonej Warszawy z Żoliborza księgozbiór swoich teściów, liczący ok. 4 tyś. woluminów. Kolekcja składająca się głównie z literatury pięknej, dzieła były specjalnie oprawione i opieczętowane nazwiskiem rodziny.

Księgozbiór nasz zawierał niemal wszystko, co w okresie międzywojennym ukazywało sie w Polsce, a oprócz literatury pełnowartościowej, bogaty asortyment literatury mniej wartościowej, jak Zarzycka, Rodziewiczówna, Dell, Curth Mahler, Vick Braum, itp. [I. Iwanowska, Wspomnienia...].

Uroczystość otwarcia „Warszawskiej czytelni Kultura” – taką nazwę otrzymała pierwsza opolska, prywatna wypożyczalnia oświatowa – miała specjalną oprawę: odbyła się w lipcu 1945 r., a okolicznościowe przemówienie wygłosił Kazimierz Malczewski (działacz polonijny). Placówka mieściła się w niewielkim lokalu przy Rynku 10, a funkcjonowała zaledwie przez trzy lata (1945–1948). Urząd finansowy nakładał na właścicieli specjalne „domiary”. Cenzura zaś konfiskowała lub kazała usuwać z czytelni książki rzekomo szkodliwe, takich autorów jak: H. Sienkiewicz, S. Żeromski, Z. Kossak-Szczucka, B. Prus lub takie, których tytuły mogły wzbudzać nieodpowiednie skojarzenia. Jedną z nich była powieść francuskiego autora „Czerwona Bogini”. Iwanowska musiała bibliotekę zlikwidować. Wiedziała jednak, jak ważny jest dostęp do kultury, szczególnie dla ludzi przesiedlonych do nowego, obcego im miejsca, pozbawionych dorobku swego życia. I.I. włączyła się w organizację placówek oświatowo-bibliotecznych w regionie, była jedną z pierwszych bibliotekarek w powojennym Opolu.

Brak danych o miejscu pochówku.

Bibliografia podmiotowa

Iwanowska I. [Wspomnienia z Powstania Warszawskiego], Przegląd Tygodniowy” 1983, nr 39 z dnia 25.09.1983, s. 15.

Iwanowska I. [Wspomnienie], [w:] Szli do ludzi z książką. Sylwetki bibliotekarzy Opola, Opole 1987, s. 82-86.

Bibliografia przedmiotowa

Kościów J., Bibliotekarze kresowi na Śląsku Opolskim, [w:] Kresowianie na Śląsku Opolskim, red. M. Kalczyńskiej, Opole 2011, s. 152.

Autor hasła

Milena Jędrzejewska