Albina Bajsarowicz
z domu Witz, ur. 1.03.1901 r. w Skolem, pow. stryjski, (obecnie Ukraina), zm. 12.02.1997 r. w Głubczycach – nauczycielka matematyki w szkole podstawowej.
| |
|---|---|
| Imię i nazwisko | Albina Bajsarowicz |
| Data i miejsce urodzenia | 1.03.1901, Skole |
| Data i miejsce śmierci | 12.02.1997, Głubczyce |
| Zawód | nauczyciel |
Albina Bajsarowicz była córką właściciela firmy budowlanej Józefa Witza i Marianny z domu Sawera. Uczęszczała do sześcioklasowej szkoły powszechnej w Skolem, natomiast klasę siódmą ukończyła w Szkole Powszechnej im. Królowej Jadwigi w Stryju. Kontynuowała naukę w Prywatnym Seminarium Żeńskim im. Zofii Strzałkowskiej we Lwowie, w którym w 1920 r. zdała maturę. Od 1927 r. pracowała jako nauczycielka w siedmioklasowej szkole powszechnej w Kozłowie, pow. tarnopolski. W 1923 r. wyszła za mąż za nauczyciela Waleriana Bajsarowicza, z którym w 1930 r. przeprowadziła się do Budyłowa, pow. brzeżański. Od 1. 10. 1939 do 1. 07. 1941 r. pracowała w szkole powszechnej w Budyłowie. Po nastaniu okupacji niemieckiej, Niemcy nie pozwolili jej pracować w szkolnictwie, dlatego od lipca 1941 do końca sierpnia 1944 r. musiała pracować na roli. Zaangażowała się również w tajne nauczanie. W 1943 r. okupanci zabrali jej męża do obozu pracy w Kamionce, pow. zbaraski. 17. 03. 1944 r. został on zamordowany wraz z jego bratem, Franciszkiem Bajsarowiczem, przez nacjonalistów ukraińskich, a A. Bajsarowicz pozostała wdową z czwórką dzieci. Bajsarowiczowie ukrywali kobietę pochodzenia żydowskiego, która musiała udawać Ukrainkę i używać przybranego nazwiska: Janina Der (w 1968 r. wyjechała na stałe z Polski do Szwecji). Po wyparciu Niemców przez wojska sowieckie w 1944 r., A. B. ponownie otrzymała pracę w szkole w Budyłowie. W 1945 r. wyjechała z dziećmi transportem przesiedleńczym z Kozowej na Śląsk. Po przesiadce w Żabińcu k. Koźla, dotarła do Głubczyc, a stamtąd żołnierze polscy zawieźli ją do Branic w pow. głubczyckim. 6. 09. 1945 r. podjęła pracę w tamtejszej szkole powszechnej. Ze względu na złe połączenie komunikacyjne z miastem powiatowym i potrzebę kształcenia swoich dzieci, przeprowadziła się do Bogdanowic, oddalonych 5 km od Głubczyc. Oprócz własnych dzieci wychowywała dziewczynkę z rozbitej rodziny, która później została nauczycielką w Nowym Sączu. Od 1947 do 1949 r. pełniła obowiązki kierowniczki szkoły podstawowej w Bogdanowicach. Ze względu na słaby stan zdrowia poprosiła o zwolnienie jej z tej funkcji, ale pracowała tam nadal jako nauczycielka matematyki w pełnym wymiarze godzin do 1961 r., kiedy to przeszła na emeryturę. Do 1962 r. pracowała jeszcze na niepełnym etacie. Następnie zamieszkała we Wrocławiu, potem w Strzegomiu i na końcu w Głubczycach.
Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Spoczęła na cmentarzu w Głubczycach.
Bibliografia przedmiotowa
Akta osobowe Albiny Bajsarowicz w archiwum Zarządu Oświaty, Kultury i Sportu (ZOKiS) w Głubczycach.
Duda J., Szelka A., Dzionek F., Słownik biograficzny nauczycieli Śląska Opolskiego, cz. 1, Opole 1995, s. 13-14.
Informacje uzyskane od rodziny Bajsarowiczów, Bogdanowice 25. 08. 2022 r.
Autor hasła
Katarzyna Maler [sierpień 2022 r.]