Zofia Szumańska
| |
|---|---|
| Imię i nazwisko | Zofia Szumańska |
| Data i miejsce urodzenia | 19.09.1897, Chomiakówka |
| Data i miejsce śmierci | 14.07.1957, Wrocław |
| Zawód | nauczycielka |
ur. 19.09.1897 r. w Chomiakówce, powiat Tłumacz (obecnie Ukraina), zm. 14.07.1957 r. we Wrocławiu; nauczycielka, harcerka, żołnierz Armii Krajowej.
Zofia Szumańska był córką Jana Kantego Sylwestra oraz Marii z domu Lipsz; była wnuczką Ludwika Szumańskiego – powstańca styczniowego. Miała brata Mieczysława Szumańskiego (1896–1973), ppłk WP, zasłużonego geografa wojskowego.
Do gimnazjum uczęszczała prawdopodobnie we Lwowie. W czerwcu 1918 r. zdała egzamin maturalny w c.k. Seminarium Nauczycielskim żeńskim we Lwowie. Była członkinią I Drużyny Harcerskiej we Lwowie, od 1927 r. podharcmistrzynią (przodownicą) a od 1938 r. harcmistrzynią.
W latach 1920–1933 zajmowała się wychowywaniem sieroty – Haliny Wojewodzianki[1].
W 1933 r., po zakończeniu bezpośredniej opieki nad Halinką, Zofia Szumańska wyjechała ze Lwowa do Sromowiec Wyżnych, gdzie podjęła pracę jako instruktorka w Cisowym Dworku Olgi Małkowskiej.
We wrześniu 1939 r., we Lwowie, hm. Emilia Czechowicz, hm. Eugenia Jarosz, Zofia Ottkowa i hm. Zofia Szumańska zorganizowały opiekę nad uchodźcami uruchamiając placówki wyżywienia, rozlokowania i zaopatrywania w najpotrzebniejsze rzeczy. Organizowały kursy żywienia, księgowości, prania, opieki nad dzieckiem. Gdy pojawiła się taka potrzeba roztoczyły opiekę nad rannymi w szpitalach, a harcerki–lekarki prowadziły punkty sanitarne, które były również wysyłane poza teren miasta.
Zofia Szumańska zaangażowała się w tajne nauczanie w szkole powszechnej. Oprócz nauczania organizowała również praktyki dla uczniów tajnego liceum pedagogicznego.
Po wojnie zamieszkała we Wrocławiu, gdzie zmarła 14 lipca 1957 r. Najbliższej rodziny nie było już w Polsce, więc pogrzeb został prawdopodobnie zorganizowany przez jej koleżanki–harcerki lub wychowanki.
Pochowana została na cmentarzu św. Wawrzyńca we Wrocławiu. Na płycie jej grobu wyryty jest duży krzyż harcerski.
Bibliografia
1. Stefania Stipal, „Rys historyczny Lwowskiej Chorągwi Harcerek”, opr. niepubl. Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu, sygn. 15039/II, s. 202–203. Cytowane w: Irena Kozimala, „Harcerstwo – szkoła – społeczeństwo w południowo-wschodniej Polsce w latach 1911–1939”, s. 163.
2. Jerzy Węgierski, „Lwowska harcerska konspiracja 1939–1949 (3). Szare Szeregi Żeńskie 1939–1945”, s. 18 w „SKAUT”, nr 2 [60], 23 kwietnia 2020.
3. Danuta Ratajczak, „Tajne nauczanie we Lwowie”; https://www.lwow.com.pl/druhna-luna/stefania-stipalowna.html, dostęp: 2 grudnia 2024.
Autor hasła
Jacek Szumański
Przypisy
- ↑ Była to dziewczynka oddana pod opiekę lwowskiej Komendzie Chorągwi Żeńskiej. Harcerki nadały dziewczynce imię Halinka oraz przydomek Wojewodzianka, który później stał się jej nazwiskiem. Wszystkie drużyny z lwowskiej Chorągwi, oprócz zwykłych składek organizacyjnych, w każdym miesiącu płaciły także składkę na rzecz Halinki. W 1933 r. Halinka rozpoczęła naukę w szkole z internatem. W maju 1938 r. ukończyła średnią szkołę pedagogiczną i podjęła pracę zawodową – została kierowniczką przedszkola we wsi Stok w województwie białostockim. Po II wojnie światowej Halina Wojewodzianka-Gruszczyńska wzięła na wychowanie dziecko – sierotę z Oświęcimia. Jej przybrany syn ukończył studia techniczne z tytułem inżyniera.