Zofia Haniszewska-Gołkowska
ur. 10.10.1895 r. we Lwowie (obecnie Ukraina), zm. 2.06.1976 w Katowicach – pianistka, pedagog.
| |
|---|---|
| Imię i nazwisko | Zofia Haniszewska-Gołkowska |
| Data i miejsce urodzenia | 10.10.1895, Lwów |
| Data i miejsce śmierci | 2.06.1976, Katowice |
| Zawód | pianistka, nauczycielka |
Pierwsze lekcje gry na fortepianie udzielała jej matka. W 1905 r. została uczennicą klasy fortepianu Kazimierza Krzyształowicza w Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie. Po wyprowadzce rodziny z Krakowa do Lwowa, dalszą naukę pobierała w cenionej we Lwowie prywatnej szkole muzycznej Sabiny Kasparek. Tam kształciła się pod kierunkiem S. Kasparek oraz Jerzego Lalewicza. Cztery lata była uczennicą Viléma Kurza w Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie, a po jego wyjeździe do Pragi ponownie u J. Lalewicza, który objął klasę fortepianu po V. Kurzu. Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie ukończyła w 1918 r. uzyskując złoty dyplom. W 1919 r. recenzent „Gazety Muzycznej” tak opisał jej grę
Gra jej posiada wszystkie zalety znakomitej szkoły. Nieomylna technika palcowa, jędrny ton, pamięciowe opanowanie i wzorowe wniknięcie w styl utworów. [S. Głowacki, Produkcja szkoły H. Ottawowej i Konserwatorium „Gazeta Muzyczna” 1919, nr 17-18].
Naukę w Konserwatorium kontynuowała na kursie koncertowym u Witolda Friemanna, który zaznajomił ją z muzyka współczesną (m.in. utworami Karola Szymanowskiego). Przez 5 lat pełniła obowiązki asystentki W. Friemanna w Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie. W 1929 r. Z.H. dostała propozycję współpracy z Bronisławem Poźniakiem, który objął klasę fortepianu W. Friemanna w Konserwatorium, zdecydowała się jednak wyjechać we wrześniu 1929 r. do Katowic, gdzie rozpoczęła pracę pedagogiczną w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Katowicach jako nauczycielka fortepianu. 29 września 1929 r. wykonała kompozycje Fryderyka Chopina oraz W. Friemanna, na Koncercie Inauguracyjnym podczas uroczystego otwarcia Państwowego Konserwatorium Muzycznego w Katowicach, w Teatrze Polskim. Brała udział w różnych imprezach artystycznych: koncertach symfonicznych, kameralnych i radiowych. Uczestniczyła w imprezach organizowanych przez katowickie Konserwatorium Muzyczne, Towarzystwo Muzyczne w Katowicach, występowała wraz ze skrzypkiem Józefem Cetnerem oraz śpiewaczką, siostrą Karola Szymanowskiego – Stanisławą Korwin-Szymanowską. Na przykład w Koncercie Kompozytorskim Szymanowskiego (24.11.1931 r.) akompaniowała Korwin-Szymanowskiej i grała w duecie z Cetnerem. W 1937 r. w zapowiedzi poranku symfonicznego transmitowanego przez katowicką rozgłośnię radiową tak pisano o grze Z.H.
Prasa zgodnie podkreśla zalety pianistyczne Z. Haniszewskiej, jej wysoką umiejętność techniczną, głęboką muzykalność, polot interpretacji, serdeczność i szczerość wyrazu artystycznego. Na uwagę zasługuje tez wielka precyzja, wyrazista rytmika, piękno tonu oraz szereg innych szczegółów technicznych i artystycznych. [„Śląskie Wiadomości Muzyczne” 1938, nr 4].
Po wybuchu II wojny światowej wyjechała do Lwowie i w latach 1940–1941 uczyła w Lwowskiej Narodowej Akademii Muzycznej. W czasie okupacji niemieckiej pracowała fizycznie. W 1945 r. wróciła do Katowic i ponownie objęła klasę fortepianu w katowickiej uczelni. Wyszła za mąż za Bogumiła Gołkowskiego (zm. 26.03.1960 r. w Katowicach), dyrektora administracyjnego Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Katowicach (obecnie Akademia Muzyczna w Katowicach). Oddawała się pracy społecznej m.in. przewodniczyła Lidze Kobiet przy Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Katowicach. Przeszła na emeryturę 30 września 1963 r.
Odznaczona Medalem X-lecia Polski Ludowej (1955).
Bibliografia przedmiotowa
30 lat Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Katowicach, pod red. L. Markiewicza, Kraków 1960, s. 112.
Głowacki S., Produkcja szkoły H. Ottawowej i Konserwatorium, „Gazeta Muzyczna” 1919 nr 17-18, s. 133.
Markiewicz L., Udział Lwowian w życiu muzycznym Śląska [w:] Wszechnica Górnośląska. [T.] 2, Udział lwowian w życiu społecznym Górnego Śląska, pod red. M. Lubiny, Katowice 1991, s. 65.
Mitscha A., Zawiłe ścieżki. Cz. 2. Maszynopis dostępny w Archiwum Śląskiej Kultury Muzycznej przy Bibliotece Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego w Katowicach, 1974, s. 210-211.
Poranek symfoniczny, „Śląskie Wiadomości Muzyczne, 1938, nr 4.
Programy i afisze z występów Zofii Haniszewskiej-Gołkowskiej ze zbioru Archiwum Śląskiej Kultury Muzycznej przy Bibliotece Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego w Katowicach: https://askm.am.katowice.pl/
Autor hasła
Hanna Bias [listopad 2022 r.]