Władysław Kuchar
ur. 10.08.1895 r. w Łańcucie, woj. lwowskie (obecnie woj. podkarpackie), zm. 4.12.1983 r. w Warszawie – wszechstronny sportowiec (piłkarz, lekkoatleta, tenisista, łyżwiarz).
Imię i nazwisko | Władysław Kuchar |
Data i miejsce urodzenia | 10.08.1895, Łańcut |
Data i miejsce śmierci | 4.12.1983, Warszawa |
Zawód | sportowiec |
Władysław Kuchar był trzecim synem Ludwika (1865-1917), przemysłowca pochodzenia węgierskiego, i Ludwiki z Drzewieckich. Urodził się w Łańcucie, ale wkrótce rodzina Kucharów przeniosła się do Lwowa. Miał pięciu braci i dwie siostry, z których większość była usportowiona: Tadeusz (1891–1966, inżynier, trener i działacz sportowy, po II wojnie światowej szef Głównego Komitetu Kultury Fizycznej w Warszawie), Wacław (1897–1981, piłkarz, łyżwiarz, lekkoatleta, hokeista, mistrz Polski), Kazimiera (1899–1981, po mężu Chodkiewicz), Karol (1892–1960), Kinga (zm. 1894), Mieczysław (1902–1939, piłkarz, bramkarz „Pogoni” Lwów) oraz Zbigniew (1905–1945, hokeista „Pogoni” Lwów). Ojciec, z wykształcenia inżynier chemik, był przedsiębiorczym człowiekiem. Założył we Lwowie pierwsze kino. Był sponsorem Lwowskiego Klubu Sportowego „Pogoń”. Interesował się sportem i zapisał starszych synów do Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, które było kolebką polskiego sportu i źródłem wartości patriotycznych. Sport miał ogromne znaczenie dla scalenia narodu polskiego i w pierwszych latach niepodległości zespoły i drużyny sportowe były kolebką idei odrodzenia narodowego.
W.K. ukończył II Szkołę Realną we Lwowie. W 1913 r. zdał maturę i podjął studia z zakresu architektury. Należał do korporacji akademickiej „Aquitania”. Ukończył studia z tytułem inżyniera. Zawodowo zajmował się prowadzeniem rodzinnego interesu, przejął po ojcu kierowanie siecią kin na obszarze od Krakowa do Czerniowiec. W 1908 r. zwyciężył w zawodach łyżwiarstwa figurowego dla uczniów lwowskich szkół średnich. Był wicemistrzem Lwowa w tenisie w klasie II. W „Pogoni” Lwów grał w piłkę nożną od 1910 r. na pozycji prawego obrońcy. Jako piłkarz zyskał przydomek „Crompton”. Miał markę „obrońcy nie do przejścia”. Uważano go za ogromny talent piłkarski, znakomicie radził sobie zarówno w ataku, jak i w obronie. Jednocześnie jeszcze przed pierwszą wojną światową bił rekordy w pływaniu. W lekkoatletyce preferował biegi krótkie i konkurencje techniczne. Zdobył brązowy medal w mistrzostwach Austrii w dziesięcioboju.
Podczas I wojny światowej został wcielony do armii austriackiej i służył na froncie włoskim, m.in. brał udział w bitwach pod Piave i Isonco. W sierpniu 1918 r. był najlepszym zawodnikiem meczu reprezentacji Lwowa przeciw Wiedniowi, zakończonym wynikiem 2:1. Zagrał wówczas w zbyt małych butach, co spowodowało zakażenie. Kiedy z powodu zagrożenia gangreną nie zgodził się na amputację stopy, zastosowano kurację w postaci pojenia alkoholem jako środkiem bakteriobójczym. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Wiosną 1919 r. służył w szeregach baterii haubic „Pogoń”, dowodzonej przez brata, Tadeusza Kuchara. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Został awansowany na stopień porucznika rezerwy artylerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 r. W 1923 i 1924 r. był przydzielony jako oficer rezerwowy do 6 pułku artylerii ciężkiej we Lwowie.
Po wojnie nie wrócił do piłki nożnej jako czynny zawodnik, ale działał w sekcji piłkarskiej „Pogoni” Lwów. Skupił się na łyżwiarstwie i tenisie. Został współzałożycielem i działaczem utworzonego w 1921 r. Polskiego Związku Łyżwiarskiego (PZŁ) zostając sekretarzem zarządu, później był delegatem PZŁ na Lwów. W 1922 r. został mistrzem Polski, a w 1923 r. wicemistrzem Polski w łyżwiarstwie figurowym. 6 grudnia 1926 r. został członkiem zarządu Lwowskiego Towarzystwa Łyżwiarskiego. W 1923 r. w tenisie zajął drugie miejsce w międzynarodowym turnieju, był też wicemistrzem Warszawy. Uczestniczył w pierwszym w historii występie reprezentacji Polski w Pucharze Davisa w 1925 r., kiedy Polska uległa Anglii 0:5. Jako jedyny z Polaków nie przegrał seta do zera w tym pojedynku. Jego partnerem w tenisowym deblu był Zdzisław Stahl. Zawodnicy wspólnie napisali przedwojenny podręcznik do nauki tenisa. Był również sędzią tenisowym.
W 1935 r. pracował w urzędzie miasta Lwowa, w referacie do spraw wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego. Na stanowisku tym pozostał nawet po wybuchu II wojny światowej. W listopadzie 1945 r. opuścił Lwów i podobnie jak brat Wacław osiadł na Górnym Śląsku. Do 1948 r. mieszkał i pracował w Gliwicach, potem przeniósł się do Warszawy, gdzie był zatrudniony w Fabryce Samochodów Osobowych na Żeraniu najpierw jako główny księgowy, a później jako dyrektor rozbudowy tych zakładów. Czynnie udzielał się jako działacz i fachowiec sportowy. Tak wspominał go Jacek Bryll:
Poznałem go późno – w 1979 r. pisząc biografię najsłynniejszego z Braci, najwszechstronniejszego sportowca polskiego – Wacława. Mieszkał wtedy śp. Władysław na nowozbudowanym, warszawskim Targówku, w malutkim, przedzielonym zasłoną pokoju, wraz z ociemniałą siostrą, jedynaczką tego pokolenia - Kazimierą Chodkiewiczową /ur. 1898/. Dwie rzeczy utkwiły mi w pamięci najmocniej. Jedna - to obraz człowieka małomównego, skupionego, w oczach którego widać było powagę i pamięć niegdysiejszych czasów, i własnych wtedy dokonań. Druga – to fenomenalna budowa ciała. [„Biuletyn. Koło Lwowian” 1984, nr 47, s. 31-35.]
Zmarł jako ostatni z rodzeństwa Kucharów.
Bibliografia przedmiotowa
Kuchar W., Stahl Z., Tennis, Lwów 1927.
Bibliografia przedmiotowa
Bryl J., Wacław Kuchar, Warszawa 1982.
Bryl J., Władysław Kuchar /1985-1983/, „Biuletyn. Koło Lwowian” 1984, nr 47, s. 31-35.
Jakubowski T., Władysław Kuchar, [w:] Słownik Biograficzny Wychowania Fizycznego i Sportu, „Wychowanie Fizyczne i Sport” 1985, nr 1, s. 101−102.
Marek M., Gdzie Kucharów sześć…, czyli saga najbardziej usportowionego polskiego rodu, „Rocznik Kresowy” 2019, nr 5, z. 2, s. 65-66.
Kuchar III Władysław Jan, https://baza.rocznikpilkarski.pl/kuchar-wladyslaw [dostęp 22.10.2023]
Autor hasła
Marta Kasprowska-Jarczyk