Tadeusz Soroczyński

Z Kresowianie na Śląsku
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

ur. 29.01.1942 r. w Busku (obecnie Ukraina), zm. 18.05.2018 r. w Pężynce – nauczyciel, poeta, redaktor, animator kultury, publicysta, społecznik, rzecznik spraw Polaków na Zaolziu.

Zdjęcie portretowe Tadeusza Soroczyńskiego
Imię i nazwisko Tadeusz Soroczyński
Data i miejsce urodzenia 29.01.1942, Busk
Data i miejsce śmierci 18.05.2018, Prężynka
Zawód nauczyciel, poeta, redaktor, animator kultury, publicysta

Tadeusz Soroczyński był synem Jana Soroczyńskiego i Stefanii Soroczyńskiej z domu Szkraba. Miał troje rodzeństwa: Mieczysława, Marię i Kazimierę. Po II wojennie światowej wraz z rodziną osiadł we wsi Szonów w gminie Głogówek.

W 1945 r. wraz z rodziną przyjechał do Szonowa w gminie Głogówek. Do szkoły podstawowej uczęszczał w Szonowie, następnie do Liceum Pedagogicznego w Głogówku. Po jego ukończeniu, w latach 1961–1963, uczył się w Studium Nauczycielskim w Raciborzu na kierunku wychowanie muzyczne i śpiew. Uczestniczył już wówczas aktywnie w pracach tamtejszego Klubu Literackiego, nawiązał również kontakt z grupą literacką w Rybniku. Po ukończeniu Studium Nauczycielskiego podjął pracę jako nauczyciel języka polskiego i muzyki w szkole podstawowej w Głubczycach. Tutaj zetknął się z amatorskim ruchem teatralnym, zagrał też kilka ról w Teatrze Miejskim, kierowanym przez Lidię Krosny, m.in. w Grzechu Stefana Żeromskiego. Studia zaczął w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie na Wydziale Filologicznym, a ukończył polonistykę w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu również na Wydziale Filologicznym.

W 1964 r. podjął pracę nauczyciela w Głogówku, był również kierownikiem miejscowego Domu Dziecka. Tutaj zetknął się z Rafałem Urbanem, literatem i sadownikiem, a z wykształcenia filozofem. Tadeusz Soroczyński zaczął wówczas organizować miejscowe życie literackie i artystyczne.

W 1973 r. został redaktorem „Głosu Włókniarza. Gazety Załogi ZPB im. Powstańców Śląskich «Frotex» w Prudniku”, wychodzącego od 1959 r. Był inicjatorem edycji dodatków literacko-artystycznych „Światło i Słowo” oraz „Symbioza” do wspomnianego pisma.

W 1977 r. Tadeusz Soroczyński otrzymał posadę sekretarza Opolskiego Towarzystwa Kulturalno-Oświatowego. Brał udział w pracach kolegium redakcyjnego „Wczoraj, Dzisiaj, Jutro”, później był redaktorem prowadzącym ten periodyk.

Przez wiele lat przewodniczył komisji „Turniejów Wiedzy o Śląsku Opolskim”, konkursom, m.in. „Kultura Ludowa Opolszczyzny”, „Z Młodymi dla Młodych”. Opiekował się młodymi poetami, był redaktorem antologii wierszy m.in. Pory roku, Zapach ziemi. Jego uwaga skupiała się również wokół zespołów folklorystycznych i chórów. Czynnie uczestniczył w wielu edycjach „Opolskiego Święta Pieśni Ludowej”, inicjował powstanie wydarzenia artystycznego „Słowo, Muzyka, Obraz”, którego celem była integracja środowiska twórczego na Opolszczyźnie.

Przez wiele lat współpracował ze środowiskiem literackim i artystycznym Zaolzia, brał udział w festiwalach Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego najpierw w Czechosłowacji, a od 1993 r. w Republice Czeskiej, przedstawieniach Sceny Polskiej w Czeskim Cieszynie, w Święcie Gorolskim, podczas którego prezentował swoją poezję m.in. w ramach „Kawiarenki pod Pegazem” w Jabłonkowie.        

Od 1989 r. rozpoczął pracę w Wydziale Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Opolu, był starszym inspektorem w Wydziale Spraw Społecznych, a od 1995 r. dyrektorem Wydziału Kultury i Sportu Urzędu Wojewódzkiego. Do jego obowiązków należy m.in. nadzorowanie działalności instytucji artystycznych i współpraca ze środowiskiem twórców. Jesienią 1999 r. przeszedł na rentę.   

Do „literatury” wprowadził Tadeusza Soroczyńskiego poeta Bogdan Loebl, który umożliwił mu zamieszczenie w 1961 r. w „Trybunie Opolskiej” wiersza Słowo. Jest to rok jego oficjalnego debiutu poetyckiego.

Mieszkając w Głogówku przyczynił się do organizowania życia kulturalnego w tym miasteczku. W spotkaniach literackich uczestniczyli opolscy poeci zrzeszeni w Związku Literatów Polskich, m.in. Wilhelm Szewczyk, Jerzy Grygolunas, Nina Kracherowa, Zbyszko Bednorz, Stefan Chmielnicki. Pisał też teksty piosenek dla zespołu muzycznego, który prowadził Werner Myszkowski. Był inicjatorem wielu imprez kulturalnych, m.in.: „Głogóweckich Zmagań Artystycznych”, a w Prudniku „Dni Włókniarza” i „Klubu Ludzi Piszących”.   

Tadeusz Soroczyński jest autorem 15 tomików poezji. Opracowali graficzne jego tomiki: Albert Strzewiczek, Bolesław Polnar, Leszek Ołdak, Bogusław Wład, Małgorzata Weigt, a autorami zdjęć byli Walenty Steć i Tadeusz Weigt.

Radio Opole w 2002 r. wydało płytę CD z wierszami Tadeusza Soroczyńskiego Wśród liści czasu. Wiersze o miłości. Wiersze do muzyki Antonia Vivaldiego Cztery pory roku czytali aktorzy: Małgorzata Szczerbowska, Mirosław Bednarek, Grażyna Misiorowska, Bogdan Zieliński, Ewa Wyszomirska, Waldemar Kotas, Zofia Bielewicz, Bogdan Bierszanin.

Poza pracą Tadeusz Soroczyński miał wiele pasji, uwielbiał muzykę oraz organizowanie imprez kulturalnych, podróże, książki, fotografowanie. Początkowo sam wywoływał zdjęcia, na których uwieczniał codzienne życie oraz uroczystości rodzinne. Lubił sport, grał w piłkę nożną, był bramkarzem w drużynie „Fortuna” w Głogówku. Z zamiłowania bibliofil, zgromadził imponujący księgozbiór o różnorodnej tematyce, również tej dotyczącej Polaków mieszkających na Zaolziu. Miał własne ekslibrysy. Zbierał również obrazy, m.in. serię kościołów drewnianych Alojzego Wierzgonia czy grafiki Bolesława Polnara.

W 1968 r. ożenił się z Marią z domu Kasprzyk. Miał dwoje dzieci: Katarzynę (po mężu Pacyna) oraz Rafała. Doczekał się wnuków Natalii i Jarosława.  

Wielokrotnie nagradzany i odznaczany za społeczną działalność kulturalną, otrzymał m.in.:

  • Tytuł Honorowego Obywatela Miasta i Gminy Głogówek,
  • Honorową Odznakę Zasłużonego Działacza Kultury,
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej,
  • Złoty Krzyż Zasługi,
  • Honorową Odznakę „Zasłużonemu Opolszczyźnie”,
  • Nagrodę Artystyczną Wojewody Opolskiego,
  • Nagrodę Marszałka Województwa Opolskiego za całokształt działalności kulturalnej,
  • Nagrodę Literacką im. Marka Jodłowskiego,
  • „Złotą Strzechę” (trzykrotny laureat),
  • Nagrodę Literacką  „Głosu Nauczycielskiego”,
  • Wieżę Woka – Człowiek Roku 2007 – nagrodę przyznawaną przez czytelników „Tygodnika Prudnickiego”.
  • Honorową Nagrodę Statuetki „Karolinki”.

Bibliografia podmiotowa

Soroczyński T., Bliżej sadu, Katowice 1967.

Soroczyński T., Daruję ci sad, Łódź 1967.

Soroczyński T., Sploty, Katowice 1973.

Soroczyński T., Strzewiczek A., Krajobraz serdeczny, Prudnik 1977.

Soroczyński T., Bruzdy, Opole 1989.

Soroczyński T., Moja miłość moje skrzypce, Opole 1992.

Soroczyński T., Czas pstrąga, Opole 1995.

Soroczyński T., Kosmosu pestka zielona, Opole 1999.

Soroczyński T., W wiklinowym koszu, Opole 2001.

Soroczyński T., Piosenka o starym mieście, Prudnik 2002.

Soroczyński T., Echo zagubione w liściach, Prudnik–Tyrowo 2002 (wydanie bibliofilskie).

Soroczyński T., Wiersze wybrane, Opole 2005.

Soroczyński T., Mój środek świata, Opole 2007.

Soroczyński T., Gram w zielone, Kraków 2009.

Soroczyński T., Úlomek útěchy / Ułomek ukojenia, Ołomuniec 2012.

Bibliografia przedmiotowa

Bednarczuk T., W środku świata, „Panorama Powiatu Brzeskiego” z 13.06.2007, s. 8.

Henzel W., Tadeusz Soroczyński. Opole 2007.

Karp M., Poetycka promocja w Opolu, „Tygodnik Prudnicki” z 30.03.2005, s. 14.

Młynarska H., Prudnicki akcent w VI Opolskiej Jesieni Literackiej, „Tygodnik Prudnicki” z 10.12.2008, s. 22.

Długosz-Penca D., Tadeusz Soroczyński wśród przyjaciół, „Tygodnik Prudnicki” z 2.03.2000, s. 9.

Weigt Grzegorz, Dawna muzyka i laury dla Soroczyńskiego, „Tygodnik Prudnicki” z 1.10.2008, s. 19.

Weigt Grzegorz, Portret pisarza, „Tygodnik Prudnicki” z 1.08.2007, s. 19.

Weigt Grzegorz, Soroczyński w Opera Slavica, „Tygodnik Prudnicki” z 23.09.2009, s. 27.

Weigt Grzegorz, Środek świata w Prudniku, „Tygodnik Prudnicki” z 27.06.2007, s. 23.

Zielińska Teresa, Kiedyś znani, Opole 2022, s. 120–129.

Autor hasła

Leokadia Drożdż