Stanisław Jopek
ur. 10.10.1935 r. we Lwowie (obecnie Ukraina), zm. 1.08.2006 r. w Warszawie – śpiewak solista (tenor).
Imię i nazwisko | Stanisław Jopek |
Data i miejsce urodzenia | 10.10.1935, Lwów |
Data i miejsce śmierci | 1.08.2006, Warszawa |
Zawód | śpiewak solista |
Stanisław Jopek z pochodzenia był lwowianinem. Wraz z rodzicami w ramach wysiedlenia Polaków z Kresów Wschodnich w 1945 r. przeniósł się z rodzinnego Lwowa do Kościerzyc (woj. opolskie, pow. brzeski, gm. Lubsza), wówczas znajdujących się w obrębie województwa wrocławskiego. Rodzice przyszłego śpiewaka po zamieszkaniu w Kościerzycach, prowadzili tam sklep. Po przesiedleniu podjął naukę jednocześnie w dwóch szkołach znajdujących się w Brzegu – w muzycznej oraz handlowej. Dyrektor Eugenia Kryńska, kierująca szkołą muzyczną szybko dostrzegła talent i predyspozycje młodego Stanisława Jopka, z tego względu zajęła się indywidualną edukacją wokalną swojego podopiecznego. Widząc w nim duży potencjał artystyczny, zachęciła go, by spróbował sił w Zespole Pieśni i Tańca „Skolimów”. Po przesłuchaniu w 1952 r., w takcie którego zrobił duże wrażenie na jury, został wybrany spośród kilku tysięcy kandydatów do tego zespołu, otrzymał angaż ma stanowisko śpiewaka-solisty i występował z zespołem do 1956 r. W Skolimowie rozwijał swoją edukację muzyczną i szlifował swój talent pod okiem profesjonalistów, takich, jak: prof. Jerzy Sergiusz Adamczewski, prof. Feliks Rudomski, prof. Jan Trybus i prof. Zofia Brègy. Marzył wówczas o karierze śpiewaka operowego. W tym okresie trwały poszukiwania kandydatów do Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”. W trakcie jednego z występów „Skolimowa” S. Jopek został dostrzeżony przez Mirę Zimińską-Sygietyńską, która zaprosiła go do zespołu. Do „Mazowsza” jako śpiewak-solista Stanisław Jopek dołączył w 1956 roku. Początkowo nieprzekonany do folkloru (bliższa mu była muzyka klasyczna), przysłuchując się jednej z prób zachwycił się brzmieniem chóru kierowanego przez Sygietyńskich, poczuł, że tak nie zaśpiewa żaden chór operowy. Zdecydował się wejść w skład zespołu, skłoniła go do tej decyzji także możliwość podróżowania po świecie, jaką dawała przynależność do chóru. Z „Mazowszem” był związany niemal 50 lat, towarzyszył zespołowi na każdym koncercie, jeżdżąc po świecie śpiewał utwory w 36 językach, m. in.: po fińsku, japońsku, chińsku czy arabsku (zawsze starał się wykonać najpopularniejsze w danych krajach pieśni ludowe w oryginalnym języku). W jego repertuarze nie brakowało także muzyki klasycznej – wykonywał arie operowe oraz pieśni Chopina i Moniuszki. Bardzo cenił również polskie kolędy. Artysta miał wyjątkowy, wyróżniający go głos - tenor o barytonowym zabarwieniu.
W jego repertuarze było blisko 50 piosenek, jedna z nich towarzyszyła mu przez wszystkie lata , to bez niej nie odbyło się żadne przedstawienie i to jej domagali się za każdym razem widzowie - to z nią śpiewak jest utożsamiany. Jego popisowym numerem stała się piosenka zatytułowana „Furman” - przyniosła mu ona sławę w kraju i za granicą. Do melodii zaczerpniętej przez Tadeusza Sygietyńskiego z Oskara Kolberga dodano 11 zwrotek o satyrycznej treści dotyczącej władz, Polaków, i gospodarki.
Stanisław Jopek, mimo tego, że miał taką możliwość, nie wyemigrował z kraju, gdy rozpoczął się stan wojenny. Mógł osiedlić się także w Kanadzie, gdzie mieszkali już wtedy jego rodzice, nie skorzystał jednak z tej sposobności. Koncertując z jednym największych zespołów artystycznych w Polsce – odwiedził ponad 100 krajów, m.in.: Chiny, Japonię, Argentynę, Egipt, Wielką Brytanię, czy Francję, jego występy niezmiennie budziły zachwyt. Dostając propozycje pracy w prestiżowych miejscach takich jak paryskie Moulin Rouge czy nowojorska Metropolitan Opera, mimo perspektyw wielkiej sławy i zapewne wysokich zarobków, pozostał wierny „Mazowszu” przez całe swoje życie zawodowe.
Prywatnie Jopek był mężem Marii Stankiewicz, którą poznał w „Mazowszu”. Dwie córki zrodzone z tego małżeństwa, również obrały artystyczną drogę w swojej karierze – Anna Maria została znaną wokalistką jazzową, a Patrycja skrzypaczką.
Jako uznany artysta, S.J. uhonorowany został licznymi odznaczeniami i wyróżnieniami. Najważniejsze z nich to: Złoty Krzyż Zasługi (1960), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1975), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1982), Tytuł „Wybitnego Śpiewaka Ludowego” nadany przez ZASP (1998), Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2000), Statuetka „Prometeusz” (2004). Był członkiem ZASP.
Pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Pośmiertnie odznaczony złotym medalem "Zasłużony Kulturze - Gloria Artis".
Bibliografia przedmiotowa
Kałuski M., Słownik zasłużonych i znanych Polaków urodzonych we Lwowie, Melbourne-Toruń 2021.
Kujanek J., Moje cztery lata z zespołem „Mazowsze”. Po kraju i świecie 1976–1980, Brzezia Łąka 2020.
Malinowski R., Taki był „Furman”, „Niedziela” 2006, nr 35, s. 14-15.
Tumiłowicz B., Artyści „Mazowsza”, „Przegląd” 2002, nr 15, s. 48.
Włoczkowska M., Wytańczone „Mazowsze” Witolda Zapały, wyd. II uzupełnione, Warszawa 2021.
Zmarli, „Więź” 2007, nr 5, s. 153.
Stanisław Jopek, https://mazowsze.waw.pl/konkurs, [dostęp 16.11.2022].
Autor hasła
Beata Stępniak [listopad 2022 r.]