Pomnik "Polakom wypędzonym z Kresów Wschodnich" w Grodźcu

Dnia 28 czerwca 2015 roku w Grodźcu, w siedemdziesiątą rocznicę wypędzenia Polaków z Kresów Wschodnich, w ramach Powiatowych Spotkań Kresowych, dokonano odsłonięcia pomnika Polakom wypędzonym z Kresów Wschodnich.

• Odsłonięcie pomnika
• 

  Pomnik "Polakom wypędzonym z Kresów Wschodnich w Grodźcu"

• 

  Pomnik "Polakom wypędzonym z Kresów Wschodnich w Grodźcu"

• 

  Pomnik "Polakom wypędzonym z Kresów Wschodnich w Grodźcu"

Przed odsłonięciem pomnika prezentację pt. Za lwowską rogatką. Z Łyczakowa i Kajzerwaldu do Lesienic, Winnik, Czyszek i Biłki przedstawił Tomasz Kuba Kozłowski z Inicjatywy Kresowej Domu Spotkań z Historią w Warszawie.

Następnie odbył się Marsz wypędzonych, podczas którego mieszkańcy Grodźca przeszli przez wieś w strojach stylizowanych na lata czterdzieste XX wieku. Marsz miał przypominać przybycie do Grodźca pierwszych powojennych mieszkańców wsi, ekspatriantów z Biłki Szlacheckiej, Biłki Królewskiej, Barszczowic, Podborzec i Zuchorzyc, miejscowości położonych w dawnym powiecie lwowskim.

Przybyłych na uroczystość powitał prezes Stowarzyszenia „Nasz Grodziec” oraz pomysłodawca budowy pomnika Krzysztof Kleszcz. Później proboszcz grodzieckiej parafii ksiądz Zdzisław Banaś oraz księża pochodzący z naszej parafii (Edward Romanów, Jan Czereda, Antoni Marcinków, Stanisław Wierny i Grzegorz Juszczyszyn) poświęcili pomnik. Na zakończenie odśpiewano pieśn maryjną Śliczna Gwiazdo miasta Lwowa.

Pomnik wykonany został przez Krzysztofa Lewczaka według projektu Łucji Furman. Przedstawia on rodzinę kresową przy torach kolejowych, matka siedzi na skrzyni podróżnej, w której mieści się dobytek życia.

Oprócz pomnika odsłonięto także tablicę z inskrypcją i nazwiskami około tysiąca osób, które w 1945 r. przyjechały tu z Kresów Wschodnich. Napis na tablicy głosi:

Pamięci naszych przodków wypędzonych w 1945 r. z ziem rodzinnych (Barszczowice, Biłka Królewska, Biłka Szlachecka, Czyżyków, Mikłaszów, Podborce, Zuchorzyce – dawny pow. Lwów; Jezierna – dawny pow. Tarnopol; Hanaczów – dawny pow. Przemyślany; Dolina – dawne woj. Stanisławów; Niewirków – dawny pow. Równe), zmuszonych do porzucenia swojej ojcowizny, mogił swych pradziadów i ich dorobku. Pogmatwana historia i trudne dzieje zmusiły Ich do rozpoczęcia nowego życia na obcej ziemi.

W 70. rocznicę wypędzeń Polaków z Kresów Wschodnich.

Mieszkańcy  Grodźca, Sołtys i Rada Sołecka, Stowarzyszenie „Nasz Grodziec”

W uroczystości udział wzięli m. in. członek Zarządu Województwa Opolskiego Grzegorz Sawicki, burmistrz Ozimka Jan Labus, radny Powiatu Opolskiego Jan Karpa, popularyzator Kresów Tomasz Kuba Kozłowski z Domu Spotkań z Historią w Warszawie.

Na zakończenie wszyscy uczestnicy uroczystości mogli obejrzeć przedstawienie pt. Skrzynia – rzecz o wypędzeniach przygotowane przez mieszkańców Grodźca i przedstawiające wydarzenia, które miały miejsce w 1945 r. Biłce Szlacheckiej a później w Greczu (pierwsza powojenna nazwa Grodźca).

Bibliografia przedmiotowa

Mirela Mazurkiewicz, W Grodźcu stanął pomnik upamiętniający przesiedleńców ze Wschodu, https://nto.pl/w-grodzcu-stanal-pomnik-upamietniajacy-przesiedlencow-ze-wschodu/ar/6208358 [dostęp 10.10.2022].

Krzysztof Kleszcz, IV Powiatowe Spotkania Kresowe, https://www.grodziec.eu/realizacje/realizacje-2015/31-iv-powiatowe-spotkania-kresowe [dostęp 10.10.2022]

Autor hasła

Krzysztof Kleszcz