Maria Popowicz
ur. 18.01.1897 r. we Lwowie (obecnie Ukraina), zm. 3.10.1981 r. w Katowicach – śpiewaczka, pedagog.
Imię i nazwisko | Maria Popowicz |
Data i miejsce urodzenia | 18.01.1897, Lwów |
Data i miejsce śmierci | 3.10.1981, Katowice |
Zawód | śpiewaczka, pedagog |
Maria Popowicz była córką Andrzeja i Marii z d. Biłek. Lekcje śpiewu solowego pobierała w szkole profesor Heleny Oleskiej we Lwowie. Kolejnymi etapami jej edukacji była nauka w Szkole Dramatycznej przy Lwowskim Instytucie Muzycznym pod kierunkiem Czesława Krzyżanowskiego oraz w Szkole Baletowej Stanisława Faliszewskiego. W latach 1922–1939 zatrudniona była w Operze Lwowskiej, gdzie zadebiutowała 13 lipca 1922 r. rolą Mimi w „Cyganerii” G. Puccinniego. Recenzent lwowski tak ocenił pierwszy występ
Głosowo spisała się pna Popowiczówna dobrze, śpiewała, bowiem poprawnie, zupełny jednak brak ruchów i udziału w akcji, dający się może po części wytłumaczyć tremą, wskazuje na to, że przygotowanie do występu nie było dostateczne” [A. Plohn, Z opery. Debiuty i gościnne występy, „Chwila” 1922, nr 1223].
Ten sam recenzent, dwa lata później, już pozytywnie ocenił występ M.P. tym razem w roli Micaeli w „Carmen” G. Bizeta
panna Popowiczówna, śpiewaczka sympatyczna, posiadająca dobre warunki zewnętrzne, miły głos, dobrze ustawiony” [A. Plohn, Z opery. Debiuty i gościnne występy, „Chwila” 1924, nr 1916].
M.P. śpiewała partie sopranowe i mezzosopranowe, występowała m.in. w operach: „Złoto Renu” R. Wagnera (Freja), „Hubička” B. Smetany (Vendulka), „Jenůfa” L. Janáčka (Janek pastuch), „Borys Godunow” Musorgskiego (Ksenia), „Zygfryd” R. Wagnera (rola ptaszka), „Casanova” L. Różyckiego (Zelma), „Faust” Ch. Gounoda (Siebel, Małgorzata), „Czaromysł, książę słowiański, czyli nimfy jeziora Gopło” K. Kurpińskiego, operetce „Orfeusz w piekle” J. Offenbacha (Wenus). Od 1928 r. objęła posadę nauczyciela śpiewu w Zakładzie Muzycznym Malwiny Reyssówny we Lwowie. Wielokrotnie można było usłyszeć ją na antenie Rozgłośni Lwowskiej oraz Warszawskiej Polskiego Radia wykonującą arie i pieśni m.in. przy akompaniamencie Tadeusza Seredyńskiego oraz w koncertach upamiętniających kompozytorów Stanisława Niewiadomskiego oraz Alfreda Stadlera („Taka sama noc majowa”, „Dwie pieśni”). W latach 1939–1946 – z przerwą w okresie 1941–1944 kiedy pozostawała bez pracy – związana była zawodowo z Lwowskim Państwowym Teatrem Opery i Baletu. 14 czerwca 1946 r. wyruszyła na Śląsk w transporcie przesiedleńczym wraz z pracownikami Teatru Małych Form „Miniatury” we Lwowie oraz częścią pracowników Opery Lwowskiej. 13 października śpiewała w Filharmonii Katowickiej podczas popularnego koncertu symfonicznego i zapowiadana była w prasie, jako
znana w szerokich kołach melomanów śpiewaczka, była primadonna opery lwowskiej” [„Gazeta Robotnicza” 1946, nr 282].
Wkrótce znalazła zatrudnienie w Operze Śląskiej w Bytomiu jako solistka a potem korepetytorka. Pracowała tam od 1 grudnia 1947 r. do 31 sierpnia 1964 r., grając pomniejsze role w operach m.in.: „Halka” S. Moniuszki (Zofia), „Casanova” L. Różyckiego (pokojówka Róża), „Dama pikowa” P. Czajkowskiego (Masza), „Straszny dwór” S. Moniuszki (Marta), „Janko Muzykant” W. Rudzińskiego (Dziedziczka), „Traviata” Verdiego. Można było również usłyszeć ją w balecie „Pan Twardowski” L. Różyckiego. W okresie 1948–1953 była nauczycielką śpiewu solowego w ówczesnej Chorzowskiej Szkole Muzycznej I stopnia.
Odznaczona: Złotym Krzyżem Zasługi (1955 r.).
Bibliografia przedmiotowa
Akta osobowe Marii Popowicz znajdujące się w Archiwum Zakładowym Opery Śląskiej.
„Almanach sceny polskiej 1981-1982”, red. K. A. Wysiński, Warszawa 1985, s. 223-224.
A.M., Kronika. Lwów, „Przegląd Muzyczny” 1925, nr 10, s. 14.
„Casanova we Lwowie”, „Kurier Warszawski”, wyd. wieczorne 1925, nr 134, s. 6.
(Dr. A.M.), Kronika. Lwów, „Przegląd Muzyczny” 1925, nr 2, s. 16.
Echo krytyczne. Tow. Śpiew. „Bard”. Koncert jubileuszowy, „Echo” 1936/37, nr 7, s. 11.
Estrada. Opera Śląska, „Dziennik Zachodni”, wyd. południowe, 18 czerwca 1949, s. 2
Friemann W., Z opery i sal koncertowych. Lwów, „Muzyka” 1924, nr 1, s. 28.
Friemann W., Z opery i sal koncertowych. Lwów, „Muzyka” 1925, nr 4-5, s. 189.
Gołębiewski W., Popisy uczniowskie, „Lwowskie Wiadomości Muzyczne i Literackie” 1925/6, dod. do nr 9, s. 1.
(Grd.), Smetany „Pocałunek”, „Kurier Lwowski” 1924, nr 280, s. 4.
Jubileusz 20-letni chóru „Bard”, „Chór. Miesięcznik poświęcony muzyce chóralnej”, 1937, nr 2, s. 29.
(Kb.), Z opery, „Kurier Warszawski” 1932, nr 342, s. 11.
Kronika radiowa, „Kurier Poranny” 1937, nr 92, s. 8.
Lu., Drugi popołudniowy koncert w Filharmonii, „Gazeta Robotnicza” 1946, 295.
Łobaczewska S., Z opery i sal koncertowych. Lwów, „Muzyka” 1928, nr 2 s. 78.
Łobaczewska S., Z opery i sal koncertowych. Lwów. „Muzyka” 1929, nr 3, s. 150.
Maria Popowicz w Filharmonii Katowickiej, „Gazeta Robotnicza” 1946, nr 282.
Michałowski J., Z Sali koncertowej, „Dziennik Zachodni” 1946, nr 288.
Michałowski J., Życie muzyczne w kraju. Katowice, „Ruch Muzyczny” 1946, nr 22/23, s. 37.
Opera Śląska 1945–1955, Katowice 1956, s. 61, 123.
Opera Śląska 1945–1970, Katowice 1970, s. [10].
Plohn A., „Faust” Gounoda, „Chwila” 1929, nr 3544, s. 11.
Polskie Radio w rocznicę śmierci Niewiadomskiego, „Dziennik Wileński” 1937, nr 227, s. 5.
Program Radiowy, „Kurier Warszawski”, wyd. poranne 1933, nr 225, s. 6.
Program Radiowy. Lwów, „Kurier Warszawski”, wyd. poranne 1931, nr 205, s. 6.
Program Radiowy. Lwów, „Kurier Warszawski”, wyd. poranne 1937, nr 210, s. 6.
Program Radiowy. Lwów, „Kurier Warszawski”, wyd. poranne 1937, no. 226, s. 6.
Radio, „Goniec Warszawski” 1937, nr 91, s. 8.
Repertuary teatru polskiego we Lwowie, materiały nieopublikowane (Uniwersytet Jagielloński).
(s.k), Koncerty – Opera, „Lwowskie Wiadomości Muzyczne i Literackie” 1933, nr 70, s. 4.
Słownik biograficzny teatru polskiego, t. 3: 1910-2000, M-Ż, Warszawa 2016, s. 226.
Sołtys A., Z muzyki, „Lwowskie Wiadomości Muzyczne i Literackie” 1925/6, nr 5, s. 3.
Swatoń J., Pamięci Alfreda Stadlera, „Ruch Muzyczny” 1949, nr 3, s. 20.
Uwaga! Słuchamy radia, „Dzień Dobry. Gazeta codzienna” 1937, nr 268, s. 8.
Z kraju. Lwów, „Kurier Warszawski”, wyd. poranne 1935, nr 128, s. 5.
Z Teatru Wielkiego, „Chwila” 1922, nr 1216, s. 5.
(Z.Kb.), Lwów. Z teatrów, „Kurier Warszawski” 1932, nr 3, s. 10.
Z kraju. Lwów, „Kurier Warszawski”, wyd. poranne 1938, nr 48, s. 6.
Z kraju. Lwów, „Kurier Warszawski”, wyd. poranne 1939, nr 49, s. 6.
https://encyklopediateatru.pl/osoby/19294/maria-popowicz [dostęp: 20.10.2022]
Nowak, R. K., Związek Patriotów Polskich w zachodnich obwodach Ukraińskiej SRR (1944–1946)
https://dspace.uni.lodz.pl/handle/11089/8167 [dostęp: 16.11.2022]
Autor hasła
Monika Bieda [październik 2022 r.]