Maria Deblessem
z domu Blahaczek, ur. 16.05.1935 r. w Kałuszu k. Rohatyna, woj. stanisławowskie (obecnie Ukraina), zm. 28.03.1986 r. w Opolu - bibliotekarka.
Imię i nazwisko | Maria Deblessem |
Data i miejsce urodzenia | 16.05.1935, Kałusz |
Data i miejsce śmierci | 28.03.1986, Opole |
Zawód | bibliotekarka |
Maria Deblessem pochodziła z rodziny inteligenckiej. Ojciec Alfons Blahaczek pracował na kolei, matka Stefania prowadziła dom i zajmowała się trójką dzieci. Maria miała dwóch braci: Jerzego i Stefana. W czasie II wojny światowej, podczas okupacji niemieckiej, zaczęły się prześladowania Polaków. Cała rodzina M. D. schroniła się najpierw w Bachórcu (obecnie gmina Przemyśl), mieszkano u sióstr zakonnych. Stamtąd Blahaczkowie przenieśli się w 1946r. do Przeworska (na Podkarpaciu), gdzie ojciec podjął pracę w urzędzie skarbowym. Maria ukończyła szkołę podstawową i średnią. Powojenne, trudne lata nie pozwoliły jej iść na studia. Matka uważała, że wykształcić musi najpierw synów. Stefan zdobył zawód lotnika, a Jerzy został inżynierem rolnictwa. Maria była bardzo zdolna i chciała się uczyć. Po odpowiednich kursach w 1955r. podjęła pracę w Wydziale Kultury Powiatowej Rady Narodowej (PRN) w Przeworsku, została instruktorem do spraw bibliotek. Organizowała sieci terenowe i rozwijała czytelnictwo. Pełne kwalifikacje w zawodzie bibliotekarskim dał jej roczny kurs w Państwowym Ośrodku Kształcenia Bibliotekarzy w Jarocinie. W 1961 r. przyjechała na Opolszczyznę. Tutaj podjęła pracę w Powiatowej Bibliotece Publicznej w Opolu. W 1964 r. została zatrudniona w Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej (WiMBP) w Opolu, w dziale Instrukcyjno-Metodycznym, na stanowisko instruktora. Jej opiece podlegały cztery powiatowe biblioteki z całą rozległą siecią mniejszych placówek. Do jej zadań należało także organizowanie wojewódzkich konkursów literackich, szkolenie młodych bibliotekarzy z terenowych bibliotek publicznych. W tym czasie pisała artykuły do czasopism zawodowych, m.in. opolskiego kwartalnika „Pomagamy Sobie w Pracy”, zasiadała w radzie redakcyjnej tego periodyku. W latach 1960–1975 opublikowała ponad 40 artykułów na tematy fachowe. Specjalizowała się w pracy z czytelnikiem dorosłym. Następnym etapem jej pracy był Dział Zbiorów Specjalnych WiMBP w Opolu, zajmowała się głównie zbiorami regionalnymi, fascynowała ją książka zabytkowa. W 1977 r. przeszła do pracy w Bibliotece Głównej WSP. Tu kontynuowała pracę w zakresie zbiorów specjalnych i zabytkowych, głównie starych druków. W zespole była zawsze doceniana, powierzano jej odpowiedzialne zadania. Opracowała m.in. Katalog mikrofilmów i starodruków WSP w Opolu i Książka dawna w zbiorach Biblioteki Głównej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu (wspólnie z Krystyną Lazik (1985). W 1984r. przeszła na rentę z powodu ciężkiej choroby, ale dalej pracowała w ramach godzin zleconych. U szczytu kariery zawodowej zapadła w ciężką, nieuleczalną chorobę.
Odznaczona: Medalem 40-lecia PRL (1985), odznaką Zasłużony Działacz Kultury i Zasłużonemu Opolszczyźnie ( 1974). Wpisana do Księgi Zasłużonych Bibliotekarzy Opolszczyzny oraz Księgi Zasłużonych Bibliotekarzy przy Zarządzie Głównym SBP.
Pochowana w Opolu na cmentarzu komunalnym na Półwsi.
Bibliografia podmiotowa
Deblessem M., Lazik K., Książka dawna w zbiorach Biblioteki Głównej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu, Opole 1985.
Deblessem M Katalog mikrofilmów i starodruków WSP w Opolu, Opole [brw.].
Bibliografia przedmiotowa
Kościów J., Pamięci Marii Deblessem, „Bibliotekarz” 1986, nr 10-11, s. 49.
Kościów J., Bibliotekarze kresowi na Śląsku Opolskim. Maria Deblessem z domu Blahaczek (1935-1986), [w:] Kresowianie na Śląsku Opolskim, red. M. Kalczyńska, Opole 2011, s. 151-152.
Matwiejczuk W., Wspomnienie o Marii Deblessem, [W:] Szli do ludzi z książką. Sylwetki bibliotekarzy Opola, Opole 1987, s. 43-47.
Autor hasła
Milena Jędrzejewska