Kazimierz Haubrich
ur. 14.06.1908 r. we Lwowie (obecnie Ukraina), zm. 11.02.1996 r. w Katowicach - elektryk, specjalista w zakresie energetyki górniczej, wykładowca Studium Wieczorowego Politechniki Śląskiej.
Imię i nazwisko | Kazimierz Mieczysław Jan Haubrich |
Data i miejsce urodzenia | 14.06.1908, Lwów |
Data i miejsce śmierci | 11.02.1996, Katowice |
Zawód | energetyki górniczy, wykładowca akademicki |
Kazimierz Haubrich był synem Jana Haubricha (1879-1948, syn Michała i Anny Marii z domu Lang) oraz Marii z domu Hass (1883-1935, córka Wilhelma i Rozalii z domu Bittner). Ochrzczony został 12 lipca 1908 r. w kościele św. Marii Magdaleny. Miał dwie siostry: Marię Kroker (1906-1989) i Janinę Rohatyńską (1911-1983) oraz brata Feliksa Stanisława (1913-1968). Rodzina mieszkała we Lwowie na ul. Sapiehy 81, potem na Szeptyckich 71.
K.H. od 1919 r. uczęszczał do II Szkoły Realnej we Lwowie przy ul. Szumlańskich, a w następnym roku został uczniem nowoutworzonego XI Gimnazjum im. Jana i Andrzeja Śniadeckich przy ul. Szymonowiczów we Lwowie, o profilu matematyczno-przyrodniczym. Uczył się dobrze, był wymieniony jako uczeń wyróżniający się. W 1927 r. zdał maturę i kontynuował naukę na Politechnice Lwowskiej, na Oddziale Elektrycznym Wydziału Mechanicznego. W 1938 r. ukończył studia uzyskując stopień inżyniera elektryka.
Po ukończeniu studiów podjął pracę zawodową w Urzędzie Wojewódzkim w Kielcach, jako inspektor robót elektrycznych. W 1939 r. rozpoczął pracę na Śląsku, w Kopalni Jaworzno, gdzie działał na kierowniczych stanowiskach energetyki górniczej. Od 1950 r., aż do przejścia na emeryturę w 1973 r., był głównym specjalistą i naczelnikiem Wydziału Siłowni i Sieci w Departamencie Energo-Mechanicznym Ministerstwa Górnictwa i Energetyki w Katowicach. Ponadto w latach akademickich 1958/1959 do 1965/1966 współpracował z Politechniką Śląską. Prowadził ćwiczenia z zakresu elektrotechniki dla słuchaczy studiów wieczorowych Wydziału Elektrycznego (zajęcia miały miejsce w Katowicach), a także w niektórych latach dla wydziałów Mechaniczno-Hutniczego i Górniczego.
K.H. pamiętał o swoim rodzinnym mieście. W 1972 r. spisał wspomnienia, tytułując je Semper Fidelis. Pamiętnik Lwowianina. Całość, obejmującą sześć zeszytów, w 1993 r. przekazał do Oddziału Rękopisów Biblioteki Jagiellońskiej. We wspomnieniach dużo miejsca poświęcił swojej szkole – II Szkole Realnej, późniejszemu XI Gimnazjum we Lwowie:
Znakomitą, wręcz drobiazgową, analityczną charakterystykę pedagogów dał kol. K.M.J. Haubrich w swoim Pamiętniku Lwowianina – Semper Fidelis. Uwzględnił wszystko: wygląd zewnętrzny, nakrycia głowy, ubrania, obuwie, zwyczaje, sposób poruszania się, stosunek do uczniów (też stosunek uczniów do profesorów). Napisał to wiernie, dowcipnie, zajmująco. Świetnie!”
Większy fragment poświęcony szkole został opublikowany w Księdze Pamiątkowej II Szkoły Realnej. Fotokopie kilkudziesięciu stron rękopisu (s. 194- 229) zostały również zamieszczone w aneksie do książki J. Kowalczuka o tej szkole. K.H. dokładnie opisał budynki, w których mieściła się II Szkoła Realna, a następnie nowy gmach XI Gimnazjum. Przywołał swoich kolegów, scharakteryzował profesorów, ich zachowania, sposoby nauczania i oceniania uczniów. Przypomniał także postać woźnego:
Z lewej strony Sali konferencyjnej prowadziły do małego pokoju, ale ważnego w całym życiu szkoły. Urzędował w nim najstarszy wiekiem i stażem szkolnej pracy siwowłosy pan Wójcik. Zadania jego były różnorodne, przez co osoba jego stawała [się] niemal tak widoczna, jak osoba dyrektora szkoły, bo równie jak on starał się, by życie szkoły toczyło się normalnie, tj. dokładnie z ustalonym programem. Punktualnie o wyznaczonych godzinach i minutach zjawiał się na korytarzu w okolicy klatki schodowej z potężnym ręcznym dzwonem, by ogłosić jego spiżowym głosem rozpoczęcie względnie zakończenie lekcji. Na jego to sygnał zaludniały się szkolne korytarze zwiastując nadchodzący koniec świata, na jego to sygnał rozhukana wirująca żywa plazma wsysana była ponownie do pomieszczeń klasowych, a wszechwładny przed chwilą panujący gwar wyciszany był samoczynnie. […] Pan Wójcik wydawał dyżurnym klasowym i odbierał od nich na przechowanie dzienniki klasowe, wydawał kredę do tablic, ścierki nowe i gąbki, atrament dla użytku profesorów, przechowywał duże cyrkle i lineały tablicowe oraz trójkąty z uchwytami. Pan Wójcik pamiętał o wszystkim, nawet o herbacie dla niektórych profesorów. Do szkoły przychodził pierwszy i odchodził jako jeden z ostatnich, nosił się z godnością i był poważany przez młodzież i ciało pedagogiczne. [K. Haubrich, Semper Fidelis. Pamiętnik Lwowianina, s. 215].
Dyrektorem II Szkoły Realnej, a później XI Gimnazjum był Artur Passendorfer (1864-1936), nazywany przez wszystkich Radcą:
Radca Passendorfer był postacią pierwszoplanową szkoły – jej mózgiem, duszą i sercem. Jego sprężysta ręka i władza były przez wszystkie lata nauki w gimnazjum wyraźnie odczuwalne. Dzięki jego staraniom, konsekwencji, czujności i szkolnym rygorom w całej szkole panował porządek i czystość. Pan radca był jednocześnie władzą zarządzającą i strażnikiem swych poleceń, etatowym zwiadowcą i nieubłaganym egzekutorem raz wydanych norm. […] Wystarczyła wiadomość, że pan radca wyszedł na korytarz lub dziedziniec, że przygląda się choćby z daleka otoczeniu, a nagle przygasały temperamenty, przycichały nadmiernie głośne niehamowane dotąd okrzyki i niekontrolowane dostatecznie ruchy. […] Radca nie był lubianym, ale był przez młodzież szanowany. Z klasy do klasy przez pokolenia przekazywano sobie jego przydomek „Lux”. Pan radca z wykształcenia był polonistą i parał się etymologią. Napisał nawet podręcznik gramatyki języka polskiego. [K.H., Semper Fidelis. Pamiętnik Lwowianina, s. 217-220]
Odznaczony: Medalem 10-lecia Polski Ludowej (1954), Złotym Krzyżem Zasługi (1954), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1959).
K.H. był żonaty. Jego żona Stanisława z Baranowskich (zm. 1996) pochodziła ze Lwowa. Miał córkę Martę Elżbietę Haubrich-Kochelt (zm. 2017), doktora nauk medycznych, specjalistkę w zakresie psychiatrii.
Został pochowany na Cmentarzu przy ul. Sienkiewicza w Katowicach.
Bibliografia przedmiotowa
Archiwum Główne Akt Dawnych, Warszawa. Zespół 301. Księgi metrykalne parafii wyznania rzymskokatolickiego z terenu archidiecezji lwowskiej. Sygn. 1868, Księgi metrykalne parafii św. Marii Magdaleny, 1913. http://agadd2.home.net.pl/metrykalia/301/sygn.%201949/pages/1_301_0_0_1949_0179.htm [dostęp 05.01.2024].
Haubrich K., Semper Fidelis. Pamiętnik Lwowianina, [w:] Kowalczuk J.M., II Szkoła Realna we Lwowie (lata szkolne 1903/1904 - 1920/1921), Kraków 2003, s. CLVII-CXCIV.
Kowalczuk J.M., Szkoły, nauczyciele, uczniowie. Przyczynek do historii szkolnictwa, oświaty i wychowania na obszarze Kresów Południowo-Wschodnich II Rzeczypospolitej, Kraków 2017, s. 209-210.
Kowalczuk J.M., II Szkoła Realna we Lwowie (lata szkolne 1903/1904 - 1920/1921), Kraków 2003.
Program Politechniki Lwowskiej na rok akademicki 1938/39, Lwów 1938, s. 233.
Program Politechniki Śląskiej im. Wincentego Pstrowskiego za rok akademicki 1958/59, Gliwice 1959, s. 90, 186.
Program Politechniki Śląskiej im. Wincentego Pstrowskiego na rok akademicki 1959-1960, Gliwice 1961, s. 123, 153.
Program Politechniki Śląskiej im. Wincentego Pstrowskiego na rok akademicki 1960-1961, Gliwice 1961, s. 90, 119.
Program Politechniki Śląskiej im. Wincentego Pstrowskiego na rok akademicki 1961-1962, Gliwice 1962, s. 183, 324, 327.
Program Politechniki Śląskiej im. Wincentego Pstrowskiego na rok akademicki 1962/63 i 1963/64, Gliwice 1963, s. 276, 300, 303.
Program Politechniki Śląskiej im. Wincentego Pstrowskiego na rok akademicki 1964-1965, Gliwice 1964, s. 186.
Program Politechniki Śląskiej im. Wincentego Pstrowskiego na rok akademicki 1965/66, Gliwice 1965, s. 204.
Sprawozdanie Dyrekcji Drugiej Państwowej Szkoły Realnej imienia Jana i Andrzeja Śniadeckich we Lwowie za rok szkolny 1920/21, Lwów 1921, s. 25.
Wilgusiewicz W., Energetycy Lwowiacy na Śląsku, Katowice 1998, s. 54-55.
Autor hasła
Weronika Pawłowicz