Kazimierz Czyżewski
ur. 3 listopada 1898 r. we Lwowie (obecnie Ukraina), zm. 17 marca 1978 we Wrocławiu – chirurg, wykładowca UWr i AWF, prezes Wrocławskiego Oddziału PTL.
Imię i nazwisko | Kazimierz Czyżewski |
Data i miejsce urodzenia | 3.11.1898, Lwów |
Data i miejsce śmierci | 17.03.1978, Wrocław |
Zawód | chirurg, pracownik akademicki, prezes Wrocławskiego Oddziału PTL |
Kazimierz Czyżewski początkowo rozpoczął studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Franciszkańskiego (od 1919 r. Uniwersytetu Jana Kazimierza) we Lwowie, kursu jednak nie ukończył. Brał udział w I wojnie światowej. Po wojnie rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim tej samej uczelni. Ukończył je w 1924 r. uzyskując tytuł doktora wszechnauk lekarskich (tytuł odpowiadał współczesnemu lekarzowi medycyny). W latach 1924-1932 był sekundariuszem (zastępcą ordynatora) Państwowego Szpitala Powszechnego we Lwowie, gdzie pracował pod kierunkiem profesora Tadeusza Ostrowskiego. W latach 1934-1942 sprawował stanowisko prymariusza (ordynatora) oddziału chirurgicznego w Szpitalu Powszechnym w Drohobyczu. Jeszcze przed wybuchem II wojny światowej pochłonęła go także praca naukowa. W 1937 r. opublikował swoją pierwszą pracę – „Przygotowanie skopolaminą do uśpienia sennarkolem”. W latach 1942-1945 kierował oddziałem chirurgicznym Szpitala Miejskiego we Lwowie.
K.Cz. przyjechał do Wrocławia w październiku 1945 r. na zaproszenie organizatorów powstającego Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu i Politechniki (przeniesionego w 1950 r. na Akademię Medyczną), gdzie powołał, a następnie kierował Katedrą Chirurgii Ogólnej. Jako już wówczas zastępca profesora, w ramach Szpitala PCK, stworzył pierwszy w powojennym Wrocławiu oddział chirurgiczny (którego został ordynatorem) i na jego bazie I Klinikę Chirurgiczną przy ul. Księcia Józefa Poniatowskiego 2 (której został kierownikiem). Placówka rozpoczęła działalność naukowo-dydaktyczną w styczniu 1946 r.
Praca K.Cz. „Chlorowanie ran” wygłoszona w 1946 r. na Zjeździe Towarzystwa Chirurgów Polskich w Gdańsku stała się podstawą jego habilitacji. W 1954 r. uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego wrocławskiej Akademii Medycznej, a w 1963 r. został mianowany profesorem zwyczajnym. Był twórcą Wrocławskiej Szkoły Chirurgicznej (nazywanej Szkołą Kazimierza Czyżewskiego) i wychowawcą pokoleń chirurgów. Był autorem (lub współautorem) stu kilkudziesięciu publikacji oraz podręczników a także (wraz z zespołem) twórcą nowatorskich metod leczenia operacyjnego przewodu pokarmowego, dróg żółciowych, wątroby oraz gruczołów dokrewnych, a także nowych metod diagnostycznych i operacyjnych chorób naczyń. Od 1958 r. K.Cz. był aktywnym członkiem wrocławskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, a także jego wieloletnim prezesem. W 1969 r. odszedł na emeryturę.
K.Cz. był także pisarzem, tłumaczył książki z języka francuskiego oraz popularyzował medycynę. W 1976 r. nakładem Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu ukazała się jego autobiografia Doktorze ratuj!.
Bibliografia podmiotowa
Czyżewski K., Doktorze ratuj!, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1976;
Czyżewski K., Hora Z., Klęska, nadzieja, życie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1974;
Bibliografia przedmiotowa
Skóra K., Kazimierz Czyżewski, [w:] Sylwetki chirurgów polskich, red. Bogusz J. i Rudowski W., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1983, s. 28-29.
Dawiskiba J., Bednarz W., Wrocławska Szkoła Chirurgiczna profesora Kazimierza Czyżewskiego: organizatora pierwszego oddziału chirurgicznego w powojennym Wrocławiu i twórcy I Kliniki Chirurgicznej Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu oraz Jego następców z perspektywy 60 lat działalności usługowej, dydaktycznej i naukowej w latach 1945-2006, Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Wrocław 2008, s.7-12.
Autor hasła
Mateusz Adamczyk