Kazimierz Bartosiewicz
ur. 7.02.1907 r. w Zawałowie (obecnie Ukraina), zm. 28.12.1989 r. we Wrocławiu - duchowny rzymskokatolicki, kapelan WP.
Imię i nazwisko | ks. Kazimierz Mieczysław Bartosiewicz |
Data i miejsce urodzenia | 7.02.1907, Zawałów |
Data i miejsce śmierci | 28.12.1989, Wrocław |
Zawód | duchowny rzymskokatolicki |
Syn Wojciecha i Karoliny z domu Kowalska. Uczył się w Państwowym Gimnazjum Męskim w Brzeżanach w obwodzie tarnopolskim. Maturę zdał w 1928 r., w tym samym roku wstąpił do seminarium duchownego we Lwowie i rozpoczął studia filozoficzno-teologiczne na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jana Kazimierza (UJK). Ukończył je w 1933 r., otrzymując tytuł magistra teologii. Święcenia kapłańskie przyjął w katedrze lwowskiej 18 czerwca 1933 r. z rąk arcybiskupa Bolesława Twardowskiego (1864-1944).
Swoją działalność duszpasterską rozpoczął w obwodzie lwowskim. W latach 1933-1935 był nauczycielem religii w szkole w Busku. Następnie od 1935 r. do 1936 r. pełnił funkcję wikariusza parafii pod wezwaniem Matki Bożej Pocieszenia w Sokalu. W okresie od 1936 r. do 1938 r. zarządzał parafią Nowostawce w obwodzie tarnopolskim. Od 1938 r. do 1939 r. nauczał religii w szkole w Stanisławowie. W latach 1939 do 1945 sprawował obowiązki zarządcy parafii Zawałów w województwie tarnopolskim.
W czasie II wojny światowej, w 1939 r., był przez 3 tygodnie kapelanem Wojska Polskiego. Angażował się w tajne nauczanie. W lutym 1944 r., administrując rodzinną parafię Zawałów, pisał do Kurii:
[Cyt.:] Upraszam o łaskawe udzielenie mi urlopu zdrowotnego na 1 miesiąc, ponieważ jestem prawie zupełnie wyczerpany z powodu tych rzezi, jakie dokonują sie w okolicznych wioskach. Już 2 tygodnie nie śpię prawie zupełnie po nocach i nie nocuję na plebanii i ciągle słyszę pogróżki pod moim adresem. Rozumiem dobrze swój kapłański obowiązek i dlatego do teraz jeszcze trwam na posterunku, ale nie wiem jak długo Pan Bóg mnie ochroni i doda mi sił do wytrwania. [Pismo ks. Kazimierza Bartosiewicza w sprawie mordów ukraińskich nacjonalistów w parafii Zawałów 3 II 1944 r., [W:] J. Wolczański, Eksterminacja, cz. 1, s. 337-338].
Wkrótce K. B. zamieszkał w Podhajcach i stamtąd nadal zarządzał parafią Zawałów. 22 grudnia 1944 r. grupa uzbrojonych ukraińskich nacjonalistów napadła na plebanię w Zawałowie. Uciekając przed nimi, przeleżał kilka godzin ukryty w śniegu, przez co odmroził sobie kończyny, co przyczyniło mu cierpień do końca życia. W tym krwawym napadzie zginęli również jego rodzice. W ramach ekspatriacji, w 1945 r., K. B. wyjechał na tzw. ziemie odzyskane. Dotarł do Wrocławia skąd został skierowany do pracy duszpasterskiej w parafii pw. Świętej Trójcy w Małkowicach w gminie Kąty Wrocławskie, gdzie od 30 listopada 1945 r. do 1948 r. pełnił początkowo funkcję administratora, a w latach 1948-1976 proboszcza tej parafii. W trudnym okresie powojennym świadczył posługę duszpasterską w kościele w Smolcu (1945-1946), który był częścią parafii Jaszkotle. Po zakończeniu II wojny światowej był tam pierwszym polskim rzymskokatolickim księdzem. Tak pisał o nim w 1946 r. pastor Wilhelm Treblin (1880-1969), proboszcz parafii protestanckiej w Smolcu:
[Cyt. za:] „W smoleckim kościele coraz częściej odbywają się polsko-katolickie nabożeństwa. Ponieważ polski duchowny, który mieszka w Małkowicach, jest bardzo pokojowo nastawiony, idzie to gładko (z jednym podręcznym kuferkiem przybył z Tarnopola, w którym przeżył 6 strasznych lat – bandy ukraińskie, Niemcy, Rosjanie!). Później odprawiał Mszę Świętą przeważnie w szkole w Smolcu”. [S. Kotlarz, G. Stasik, T. Soróbka, Smoleccy duszpasterze, [W:] https://www.parafiasmolec.pl/2023/07/smoleccy-duszpasterze/, dostęp: 28.10.2023].
W uznaniu zasług za pracę na rzecz Kościoła jako wyróżnienie otrzymał godność kanonika. Przeszedł w stan spoczynku 11 czerwca 1976 r.
Pochowany na cmentarzu parafii św. Agnieszki we Wrocławiu-Maślicach, przy ul. Rędzińskiej.
Bibliografia
Ks. Bartosiewicz Kazimierz, ,,Kurenda" 1933, nr 6, s. 27; nr14, s.67.
Leszczyński M., Księża diecezjalni ekspatrianci archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego. Słownik biograficzny, Warszawa 2020.
Urban W., Duszpasterski wkład księży repatriantów w Archidiecezji Wrocławskiej w latach 1945-1970, Wrocław 1970.
Wolczański J., Eksterminacja Narodu Polskiego i Kościoła Rzymskokatolickiego
przez ukraińskich nacjonalistów w Małopolsce Wschodniej w latach 1939-1945: materiały źródłowe, cz. 1, Kraków 2005, s. 337-338.
Kotlarz S., Stasik G., Soróbka T., Smoleccy duszpasterze, [W:] https://www.parafiasmolec.pl/2023/07/smoleccy-duszpasterze/, [dostęp: 28.10.2023].
Autor hasła
Karina Walkiewicz