Kamil Stefko
ur. 8.04. 1875 w Złoczowie, zm. 17.02.1966 we Wrocławiu - profesor nauk prawnych, oficer wojska polskiego, działacz polityczny i społeczny.
| Imię i nazwisko | Kamil Stefko |
| Data i miejsce urodzenia | 8.04.1875, Złoczów |
| Data i miejsce śmierci | 17.02.1966, Wrocław |
| Zawód | pracownik akademicki, wojskowy |
Pochodził ze Złoczowa w woj. tarnopolskim (ówczesny zabór austriacko-węgierski), gdzie urodził się w rodzinie inteligenckiej. Matka Kamila z domu Lemoch była córką profesora Politechniki Lwowskiej, ojciec Michał pracował jako sędzia. Kamil Stefko ukończył celująco gimnazjum C.K Arcyksiężnej Elżbiety w Samborze, następnie w latach 1892-1897 studiował prawo na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie (UJK). Wybrał aplikację sędziowską, którą zakończył zdaniem egzaminu sędziowskiego w 1899 r. Pierwszy etap kariery zawodowej przypadający na lata 1899-1902 rozpoczął w Brodach, jednocześnie pracując naukowo. Z powodu braku dostępu do literatury fachowej, kilkakrotnie próbował się przenieść do Lwowa, ale nie uzyskał zgody swoich zwierzchników. W 1902 r. obronił doktorat z prawa na UJK. 1.01.1903 r.i powrócił do Tarnopola, gdzie przenieśli się rodzice ze Złoczowa, z zamiarem przygotowania habilitacji. W tym celu także w roku akademickim 1905/1906 studiował na Uniwersytecie Berlińskim. Podstawą habilitacji na UJK (w 1907 r.) stała się praca “O mieszkaniu w procesie cywilnym”. Dekretem z 16.10.1907 r. Kamil Stefko został mianowany docentem prawa cywilnego procesu na Wydziale Prawa UJK. 1.10.1910 roku został mianowany profesorem nadzwyczajnym, 20.03. 1916 r. profesorem zwyczajnym. W roku akademickim 1933/1934 powierzono mu stanowisko rektora UJK. Równocześnie po zaliczeniu aplikacji adwokackiej 1.09. 1906 roku otworzył we Lwowie kancelarię adwokacką. Kamil Stefko w okresie Autonomii Galicyjskiej od 1892 roku należał do rezerwy artylerii polowej C.K. Armii. W 1906 roku otrzymał jako porucznik przydział do 35. pułku obrony krajowej w Złoczowie. W czasie I wojny światowej awansował na nadporucznika [oberleutnant] C.K. Obrony Krajowej. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił w 1919 r. do Wojska Polskiego. Ostatecznie jako oficer rezerwowy należał do Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto.
Do wybuchu II wojny światowej był członkiem Komisji Kodyfikacyjnej, głównym referentem prawa o ustroju sądów i prawa egzekucyjnego oraz prawa upadłościowego. Był także członkiem Trybunału Kompetencyjnego. Od 1.02.1941 roku przebywał w Warszawie pracując w Polnische Post Sparkasse (Polskiej Pocztowej Kasie Oszczędności), instytucji będącej pod zarządem niemieckim, na stanowisku kierownika Biura Tłumaczeń.W kwietniu 1943 r. został aresztowany. Do 14 maja był przetrzymywany w obozie pracy przy ul. Gęsiej w Warszawie, skąd został zwolniony.
W połowie 1944 roku zamieszkał w Częstochowie gdzie angażował się m.in. w prowadzenie tajnego nauczania w dziedzinie prawa na Kursach Akademickich. Po zakończeniu
wojny zamieszkał w Krakowie z zamiarem podjęcia pracy na Uniwersytecie Jagiellońskim. Podjął jednak decyzję o wyjeździe do Wrocławia: „Z Krakowa jednak udałem się do Wrocławia jako członek grupy naukowej Pełnomocnika Ministra Oświaty , prof. Stanisława Kulczyńskiego. Wyjechałem na ziemie zachodnie, gdyż uważałem, że tam będę mógł najowocniej służyć swoja wiedzą i doświadczeniem”[1].
We Wrocławiu zajął się zorganizowaniem Wydziału Prawa Uniwersytetu i Politechniki Wrocławskiej. Przeprowadził niezbędne prace remontowo-porządkowe w gmachu, bibliotece oraz sekretariacie. Skompletował również kadrę naukową Katedry Wydziału Prawa. Jako pierwszy dziekan kierował tym Wydziałem w roku akademickim 1945/1946. W tym czasie zainicjował również powstanie Towarzystwa Popierania Nauk Ekonomicznych i Handlowych. Przedstawiciele tej organizacji z prof. Stefko na czele złożyli w lipcu 1946 wniosek w Ministerstwie Oświaty o utworzenie we Wrocławiu Wyższej Szkoły Handlowej (WSH). Ministerstwo Oświaty w piśmie z 6.03.1947 r. ostatecznie udzieliło zgody na uruchomienie WSH, jednocześnie zatwierdzając Stefkę na stanowisku rektora. Stanowisko to zajmował do 1951 r. Zajęcia rozpoczęły się 3.02. 1947 r. , wykładem prof. Wincentego Stysia. Jednocześnie nadal związany był z Wydziałem Prawa UWr, gdzie do roku 1960 pełnił funkcję kierownika Katedry Postępowania Cywilnego. Na emeryturę odszedł 31.08. 1960 roku.
Głównym nurtem zainteresowań badawczych profesora była teoria procesu cywilnego.
Kamil Stefko brał również aktywny udział w życiu społecznym. W latach 1946-1949 był członkiem Wojewódzkiej Rady Narodowej i członkiem Wojewódzkiej Komisji Lokalowej. Do 1939 r. był członkiem Klubu Demokratycznego we Lwowie, a po 1945 roku należał do Stronnictwa Demokratycznego we Wrocławiu.
19.09,1964 decyzją Senatu WSH otrzymał tytuł doktora Honoris Causa. Otrzymał również odznaczenia: Polonia Restituta, Złoty Krzyż Zasługi (1947), Medal Dziesięciolecia Polski Ludowej (1955), Krzyż komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1955), Order Sztandaru Pracy I klasy (1959) oraz Odznakę Stronnictwa Demokratycznego (1963)
Zmarł we Wrocławiu 17.02.1966 roku, został pochowany na cmentarzu św. Wawrzyńca przy ul. Bujwida. Od 2011 roku patronuje jednej z ulic na wrocławskim Oporowie.
Bibliografia przedmiotowa
Kamil Stefko, Dyplomatyczne zwolnienia od jurysdykcji w sprawach cywilnych, Lwów 1938
Kamil Stefko, Udział prokuratora w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1956
Kamil Stefko, Wadliwe akty sądu w postępowaniu cywilnym, (w:) Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa dla uczczenia pracy naukowej Kazimierza Przybyłowskiego, Kraków-Warszawa 1964;
Bibliografia podmiotowa
Archiwum Uniwersyteckie we Wrocławiu, Akta osobowe prof. Stefko Kamila, sygn.138
Archiwum Uniwersytetu Wrocławskiego, sygn. 0734/I, s. 575-578, Kamil Stefko (w:) Album dwudziestolecia Uniwersytetu Wrocławskiego im. Bolesława Bieruta we Wrocławiu 1945-1965, Chandocha Straszak Sylwia, Kamil Ignacy Stefko, Rektor Wyższej Szkoły Handlowej, Wyższej Szkoły Ekonomicznej w latach 1947-1951, (w:) Józef Soroka, Poczet rektorów Wyższej Szkoły Handlowej, Wyższej Szkoły Ekonomicznej, Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu 1947 – 2007, Wrocław 2007, s. 11
Berutowicz Włodzimierz, Kamil Stefko (w:) Uczeni wrocławscy 1945-1970, Wrocław 1980, s.102-104
Kamil Stefko (w:) Album dwudziestolecia Uniwersytetu Wrocławskiego im. Bolesława Bieruta we Wrocławiu 1945-1965,s. 526
Autor hasła
Halina Okólska