Jadwiga Złotorzycka

z domu Rybka, 2v. Kalisz, córka Marii i Eugeniusza, ur. 14.10.1926 r. w Warszawie. Zoolog, parazytolog. Zm. 2.10.2002 we Wrocławiu.

Imię i nazwisko	Jadwiga Złotorzycka
Data i miejsce urodzenia	14.10.1926, Warszawa
Data i miejsce śmierci	2.10.2002, Wrocław
Zawód	zoolog, parazytolog, pracownik akademicki

Biografia

Od 1932 r. mieszkała we Lwowie ze względu na pracę na Uniwersytecie Jana Kazimierza jej ojca – astronoma prof. Eugeniusza Rybki. W 1939 r. ukończyła szkołę powszechną i miała rozpocząć edukację w gimnazjum. Plany pokrzyżował jednak wybuch wojny. W latach 1939 – 1941 uczyła się w dziesięcioletniej szkole we Lwowie. Od 1942 r. pracowała jako preparatorka wszy w Instytucie Tyfusu Plamistego u prof. Rudolfa Weigla. Po ponownym zajęciu Lwowa przez jednostki radzieckie, kontynuowała naukę w IX klasie i przystąpiła do matury. Była także zaprzysiężonym żołnierzem Armii Krajowej. W 1945 r. otrzymała nakaz pracy w fabryce pod Moskwą, który zignorowała, ponieważ chciała podjąć studia.  W końcu sierpnia 1945 r. zdała egzamin wstępny na Wydziale Biologii na Uniwersytecie Iwana Franki (dawny Uniwersytet Jana Kazimierza).

Latem 1945 r. rodzina podjęła decyzję o wyjeździe do Polski. 8.10.1945 r. wszyscy otrzymali karty ewakuacyjne.

Gdy się zwróciłam do rektora, z podaniem o zwolnienie ze studiów z powodu wyjazdu, ten wpadł we wściekłość. Krzyczał i walił pięściami w biurko, a ja stałam w wianuszku ciekawskich studentów i czekałam, aż mu gniew przejdzie. Wreszcie, gdy już wyładował swoją złość z powodu “ubywania” studentów, zgodził się wydać moje dokumenty”. Właściwie to nie byłam taką ważną studentką, ale moja sprawa łączyła się z decyzją ojca, a tego profesora Uniwersytet Iwana Franki nie potrafił zatrzymać. Na ogół jednak władze popierały akcje ewakuacyjne. Wtedy mówiło się o “repatriacji” Polaków. NIechętnie używano tego terminu. W dziennikach ojca była mowa wyłącznie o ewakuacji.

27.09. rodzina wyjechała do Krakowa a następnie, rozdzieliła się, z powodu obaw rodziców o warunki egzystencji i możliwości nauki dla córki. Ostatecznie, 11.11. 1945 r. Złotorzycka dołączyła do rodziców.

Bez egzaminu wstępnego rozpoczęła studia na Wydziale Nauk Przyrodniczych (wówczas Wydział Przyrodniczy) Uniwersytetu Wrocławskiego gdzie otrzymała tymczasowy Akademicki dowód osobisty nr 420/U). Została także poinformowana, że uzupełnienia będzie wymagała matura z języka polskiego. 14.12. 1946 r. otrzymała indeks. Jeszcze podczas studiów rozpoczęła pracę w Muzeum Zoologicznym Instytutu Zoologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego. Jednocześnie pracowała jako nauczycielka biologii w IV Liceum Ogólnokształcącym we Wrocławiu.

W 1950 r. otrzymała tytuł magistra i jednocześnie stały etat w muzeum. W 1960 r. obroniła pracę doktorską. W 1962 r. rozpoczęła pracę w Zakładzie Parazytologii Ogólnej Instytutu Zoologii Uniwersytetu Wrocławskiego. W 1970 r. uzyskała habilitację, a dwa lata później stanowisko kierownika zakładu parazytologii. W 1979 r. otrzymała tytuł profesora nadzwyczajnego. W 1991 r. została profesorem zwyczajnym. W latach 1978 – 1993 była zastępcą Dyrektora Instytutu Mikrobiologii Uniwersytetu Wrocławskiego. W latach 1987-1992 była przewodniczącą Oddziału Wrocławskiego Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego, członkinią Polskiego Towarzystwa Entomologicznego, Polskiego Towarzystwa Zoologicznego, członkiem Redakcji „Acta Parasitologica Polonica”, „Wiadomości Parazytologicznych” (Red. Naczelny 1988–98) i „Angewandte Parasitologie”. W 1996 r. przeszła na emeryturę.

Była promotorką pięciu prac doktorskich, autorką ponad 100 publikacji naukowych.

Została odznaczona m. in. Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz Złotym Medalem Uniwersytetu Wrocławskiego.

Zmarła nagle 2.10.2002 r. Jest pochowana na Cmentarzu św. Rodziny przy ul. Smętnej we Wrocławiu (pole 6, rząd 2 grób nr 6).

Bibliografia przedmiotowa

Złotorzycka Jadwiga, Dwugłos pokoleń, Wrocław 1996,

Złotorzycka Jadwiga, Pro Patria. Materiały z mojego archiwum rodzinnego, w: Analecta 10/2 (20),

Złotorzycka Jadwiga, Profesor Rudolf Weigl (1883-1957) i jego Instytut, Analecta 7/1 (13),

Lonc Elżbieta, Bibliografia prac Jadwigi Złotorzyckiej. Wiad.Parazyt. 1998 z.1 s.114–128.

Bibliografia podmiotowa

Wrocławskie Środowisko Akademickie. Twórcy i ich uczniowie, 1945-2005, Wrocław 2007

Lonc Elżbieta, Profesor Jadwiga Złotorzycka. Jej wkład w naukę, życie uczelni oraz działalność Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego. Wiadomości Parazytologiczne 1998 z.1 s.114–128

Okulewicz Anna, Prof. zw. Dr hab. Jadwiga Złotorzycka (1926-2002). Wspomnienie pośmiertne w: Wiadomości Parazytologiczne, t. 49 (1) 2003

Uniwersytet Wrocławski w latach 1945 – 1970. Księga jubileuszowa, red. Władysław Floryan, Wrocław 1970

Riedl Tadeusz, Lwowskie lata Polskiego Związku Entomologicznego i entomolodzy lwowianie, w: Wiadomości Entomologiczne, 27/2008

Lwów w historii i kulturze polskiej, red. B. Płonka-Syroka, E. Hrycaj - Małanicz, P. Brzegowy, S. Dorocki, Lwów-Warszawa 2021

https://muzeum-niepodleglosci.pl/wp-content/uploads/2022/02/LWOW_WHISTORII_IKULTURZE_POLSKIEJ_2021.pdf [dostęp z 28.04.2023]

Autor hasła

Joanna Hytrek-Hryciuk