Józef Drohomirecki
ur. 11.05.1897 r. we Lwowie (obecnie Ukraina), zm. 16.11.1982 r. w Katowicach – muzyk, wiolonczelista, pedagog.
| |
|---|---|
| Imię i nazwisko | Józef Drohomirecki |
| Data i miejsce urodzenia | 1.05.1897, Lwów |
| Data i miejsce śmierci | 16.11.1982, Katowice |
| Zawód | muzyk |
- Wspomnienia o Józefie Drohomireckim
Program Międzynarodowego Konkursu na Wiolonczelę Solo im. J. Drohomireckiego
Nekrologi Józefa Drohomireckiego w "Dzienniku Zachodnim"
Przygotowanie do zawodu artysty-muzyka zdobył w Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie w klasie wiolonczeli Alojzego Sládka. Naukę zakończył dyplomem ze złotym medalem w 1929 r. Już w trakcie studiów, będąc jeszcze słuchaczem kursu koncertowego w latach 1926–1929, został asystentem A. Sládka. Występował jako solista i był członkiem profesorskiego kwartetu smyczkowego lwowskiego Konserwatorium. Grał w zespole z Józefem Cetnerem, Mieczysławem Kowalskim i Marianem Łobarzewskim. Kwartet występował np. w Przemyślu w kwietniu 1928 r. ze współudziałem pianistki Stanisławy Czechowiczównej, w prasie pisano:
Do udatności koncertu tego, urządzonego staraniem Stowarzyszenia opieki nad dziatwą pracowników kolejowych w Przemyślu, przyczyniła się gra p. Drohomireckiego (wiolonczela), prof. Czechowiczównej (fortepian) i solo skrzypcowe prof. Cetnera. [Kronika Przemyska, „Gazeta Poranna” 1928, nr 8477, s. 6].
W 1929 r. przyjechał na Śląsk by objąć klasę wiolonczeli w nowo utworzonym Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Katowicach. Jego nazwisko jako wykonawcy solowego, jak i członka kwartetu, widnieje w programie koncertu inaugurującego działalność Państwowego Konserwatorium Muzycznego 28 oraz 29 września 1929 r. Po III koncercie kameralnym Państwowego Konserwatorium Muzycznego, w którym J.D. występował w duecie z Wandą Chmielowską oraz w kwartecie smyczkowym pisano, że
P. Drohomirecki odegrał z p. Chmielowską sonatę na fortepian i wiolonczelę G. Sammartiniego, wykazując poczucie stylu i frazy oraz zdrową technikę gry […] Kwartet P.K.M. zgrywa się coraz bardziej, zyskuje coraz więcej na precyzji, może sobie zatem pozwolić na większą swobodę interpretacyjną, również brzmienie zespołu wyrównywa się powoli. [F. Sachse, III. Koncert kameralny P.K.M., „Polska Zachodnia” 1930, nr 24].
Równocześnie J.D. pracował jako koncertmistrz w orkiestrze symfonicznej Towarzystwa Muzycznego w Katowicach i był członkiem kwartetu smyczkowego złożonego z pedagogów Konserwatorium. W 1932 r. wymieniany był jako jeden z pedagogów powstającej filii Niższej Szkoły Muzycznej w Królewskiej Hucie (później Chorzowie). Wielokrotnie występował jako solista i kameralista na antenie rozgłośni katowickiej Polskiego Radia. Grał także w czasie różnych uroczystości, np. podczas nabożeństwa z okazji rocznicy odzyskania dostępu do morza. Mszę odprawiono w Katowicach 10 lutego 1937 r., J.D. wykonał na wiolonczeli arię A. F. Tenaglia.
Po wybuchu II wojny światowej trafił do Krakowa i tam przebywał przez całą okupację niemiecką. Grał w Filharmonii Generalnego Gubernatorstwa, która zatrudniała przede wszystkim polskich muzyków. Nie istniał bowiem żaden zakaz władz polskiego podziemia odnośnie zatrudnienia w tej instytucji, która była jednym z najlepszych w ówczesnej Europie zespołów.
Bezpośrednio po zakończeniu działań wojennych w 1945 r. wrócił do Katowic i zaangażował się w pracę nad reaktywacją Konserwatorium, a następnie Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej. W tym samym czasie został powołany na stanowisko koncertmistrza Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. W latach czterdziestych uczył gry na wiolonczeli w Państwowej Szkole Muzycznej im. Mieczysława Karłowicza w Katowicach. J.D. zatrudniony był w Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach do 1967 r., pełnił jednak obowiązki dydaktyczne w mniejszym zakresie do 1980 r. Jego absolwentami byli m.in.: Bolesław Banaś, Paweł Głombik, Jan Hawryszko, Pelagia Janasowa, Kazimierz Michalik, Leon Mielimąka, Marian Międlar, Stanisław Pokorski, Bernard Polok.
Odznaczony: Srebrnym (1937 r.) i Złotym Krzyżem Zasługi (1954 r.); Medalem X-lecia Polski Ludowej (1955 r.), Krzyżem Kawalerskim „Polonia Restituta”.
Od 2008 r. jest patronem Międzynarodowego Konkursu na Wiolonczelę Solo organizowanego przez Akademię Muzyczną w Katowicach.
Pochowany na cmentarzu przy ul. Francuskiej w Katowicach.
Bibliografia przedmiotowa
30 lat Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Katowicach, red. L. Markiewicz, Kraków 1960, s. 90-91.
40 lat Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Katowicach. 1929–1969, red. L. Markiewicz, 1969, s. 43.
Markiewicz L., Udział Lwowian w życiu muzycznym Śląska, [w:] Udział lwowian w życiu społecznym Górnego. Śląska. Wszechnica Górnośląska, t. 2,, red. M. Lubina, Katowice 1991, s. 65.
50 lat Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia im. Mieczysława Karłowicza w Katowicach, Katowice 1995, s. 114.
III Międzynarodowy Konkurs na wiolonczelę solo im. Józefa Drohomireckiego. Katowice, 22–26 kwietnia 2008 r., red. I. Bias, Katowice, Bytom 2008, s. 3.
Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie, Lwów 1939, s. 3.
Kronika Przemyska, „Gazeta Poranna” 1928, nr 8477, s. 6.
Lachowicz S., Muzyka w okupowanym Krakowie 1939–1945, Kraków 1988, s. 55 i 100.
Leksykon polskich muzyków pedagogów urodzonych po 31 grudnia 1870 roku, red. K. Janczewska-Sołomko, Kraków 2008, s. 89.
Rocznica odzyskania morza, „Polska Zachodnia” 1937, nr 41, s. 6.
Sachse F., III. Koncert kameralny P.K.M., „Polska Zachodnia” 1930, nr 24, s. 4.
Szkoła Muzyczna w Królewskiej Hucie, „Polonia” 1932, nr 2951, s. 3-4.
Wróbel A., Cudowny to instrument wiolonczella! Historie polskich wiolonczelistów XIX i XX wieku, Lublin 2019, s. 324-325.
Programy i afisze z występów Józefa Drohomireckiego ze zbioru Archiwum Śląskiej Kultury Muzycznej przy Bibliotece Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach: https://askm.am.katowice.pl/search-results?q=%5B%7B%22field%22:%22textGeneral%22,%22value%22:%22J%C3%B3zef%20Drohomirecki%22%7D%5D [dostęp 04.10.2022 r.]
Autor hasła
Hanna Bias [listopad 2022 r.]