Gabriela Kania

Z Kresowianie na Śląsku
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

siostra Maria Mieczysława, ur. 15.08.1883 r. w Karwinie na Zaolziu (obecnie Czechy), zm. 24.05.1969 r. w Głubczycach – siostra zakonna ze Zgromadzenia Sióstr Szkolnych de Notre Dame, polonistka, nauczycielka.

Zdjęcie portretowe Gabrieli Kani, siostry Marii Mieczysławy
Imię i nazwisko Gabriela Kania
Data i miejsce urodzenia 15.08.1883, Karwina
Data i miejsce śmierci 24.05.1969, Głubczyce
Zawód siostra zakonna, polonistka, nauczycielka

Gabriela Kania pochodziła z polskiej rodziny urzędniczej. Ojciec Jan był urzędnikiem kopalni, matka Krystyna z d. Musiał zajmowała się domem. W rodzinnej Karwinie Gabriela uczęszczała do szkoły prowadzonej przez Siostry Szkolne de Notre Dame. Po jej ukończeniu w 1898 r. wstąpiła do kandydatury Zgromadzenia we Wrocławiu. Wykształcenie pedagogiczne zdobywała w prywatnym Seminarium Nauczycielskim Zgromadzenia w Białej Wodzie. Maturę zdała eksternistycznie w Cieszynie, tam również w 1903 r. złożyła egzamin kwalifikacyjny nauczycielski. Przez rok pracowała w szkole w Boguminie, następnie przez trzy lata w Karwinie. Po rocznym nowicjacie we Wrocławiu w roku 1909 złożyła śluby zakonne i przyjęła imię Maria Mieczysława. W latach 1909–1912 uczyła w szkole wydziałowej w Karwinie, w 1912-1933 w szkołach Zgromadzenia we Lwowie. W latach 1920–1925 objęła kierownictwo Szkoły Powszechnej i Wydziałowej Sióstr Szkolnych de Notre Dame we Lwowie. Od 1.09.1923 r. uczyła języka polskiego w gimnazjum. Jednocześnie podjęła studia polonistyczne na Uniwersytecie Jana Kazimierza, które ukończyła w 1924 r. Zdała również egzamin przed Państwową Komisja Egzaminacyjną uzyskując 10.12.1928 r. „kwalifikacje na nauczycielkę szkół średnich z języka polskiego wraz z historią literatury jako przedmiotu głównego i z historii jako przedmiotu dodatkowego z językiem nauczania polskim i niemieckim”. W 1933 r. objęła kierownictwo nowo założonego gimnazjum i liceum Sióstr de Notre Dame w Bielsku (na Śląsku). Zarówno we Lwowie jak i w Bielsku zdobyła szacunek uczennic, uznanie grona nauczycielskiego i rodziców. W trosce o wysoki poziom nauki i właściwy klimat wychowawczy umiejętnie dobierała grono pedagogiczne. Do szkoły przyjmowała dziewczęta niezależnie od wyznania (np. ewangeliczki, żydówki) i wszczepiała w umysły i serca uczennic szacunek dla każdego człowieka. Dbała o kształtowanie osobowości uczennic, ich rozwój estetyczny, kulturalny i artystyczny. Jako wybitny pedagog potrafiła zafascynować uczennice żywym i barwnym wykładem, miłością do mowy i historii ojczystej. Pielęgnowała ducha patriotyzmu, który wyniosła z domu rodzinnego. Akademie związane ze świętami narodowymi były zawsze doskonale przygotowane, często sama była autorką licznych inscenizacji. Dzięki szczególnej wrażliwości i przenikliwości umiała dostrzec potrzeby uczennic słabszych i z rodzin ubogich i otoczyć je dyskretną opieką.

W czasie okupacji przebywając w różnych klasztorach, udzielała lekcji prywatnych. Po zakończeniu wojny znalazła pracę jako nauczycielka języka polskiego w państwowym gimnazjum w Piekarach Śląskich. W 1946 r. kierowała akcją "Caritas" w Bielsku, a od początku 1947 r. prowadziła kursy repolonizacyjne na Górze św. Anny. Od maja 1947 do 1.01.1950 r. pracowała w administracji Domu Dziecka w Domaszkowie. Przez następne dwa lata wykładała język polski i historię w prywatnym gimnazjum Ojców Franciszkanów i w Wyższym Seminarium Duchownym w Nysie. W latach 1953–1956 prowadziła księgowość Domu Specjalnego dla dzieci w Zawadzkim, a następnie pełniła obowiązki przełożonej domu w Paczkowie (1956–1960). Od 1960 r. przebywała w Widawie, zaś od lipca 1967 r. w Głubczycach, gdzie zmarła dnia 24.05.1969 r. i tam została pochowana.

Bibliografia przedmiotowa

Akta zmarłych Sióstr, S. Mieczysława Kania 586 Śl. Archiwum Prowincjalne Sióstr Szkolnych de Notre Dame w Opolu.

Autor hasła

Danuta Socha