Felicja Misky

ur. 11.01.1899 we Lwowie (obecnie Ukraina), zm. 12.11.1991 w Gliwicach – śpiewaczka operowa.

Imię i nazwisko	Felicja Maria Misky
Data i miejsce urodzenia	11.01.1899, Lwów
Data i miejsce śmierci	12.11.1991, Gliwice
Zawód	śpiewaczka operowa

Felicja Misky była córką Aleksandra, sędziego i notariusza oraz śpiewaczki, solistki opery lwowskiej i warszawskiej - Heleny Oleskiej z Bulikowskich, a także prawnuczką Felicji z Rapackich Wesołowskiej (pianistki) i wnuczką Stanisława Bulikowskiego, lekarza, który doskonale grał na fortepianie i nawet występował w salonach Lwowa. Matka F.M. prowadziła od 1910 r. we Lwowie szkołę śpiewu i wykształciła wiele wybitnych śpiewaczek i śpiewaków, m.in. Andrzeja Hiolskiego, Marię Popowicz, Wojciecha Dzieduszyckiego. F.M. uczyła się w Prywatnym żeńskim Liceum Wiktorii Niedziałkowskiej i w 1918 r. zdała tam maturę, a potem ukończyła kurs dla abiturientów przy lwowskiej Akademii Handlowej. W czasie wojny polsko-bolszewickiej organizowała zbiórki Polskiego Czerwonego Krzyża i kantyny dla żołnierzy. F. M. zawsze marzyła o śpiewie, ale jak wspomina „mama nie chciał ją uczyć” i dopiero po interwencji dziadka Stanisława Bulikowskiego zaczęła udzielać jej lekcji dwa razy w tygodniu. W sezonie 1924/1925 nauczyła się pięciu partii operowych pod kierunkiem dyrygenta Milana Zuny, miała też lekcje u Adama Dołżyckiego i Bronisława Wolfstahla. W 1925 r. zdała egzamin kwalifikacyjny Związku Artystów Scen Polskich (ZASP) i uzyskała uprawnienia solistki scen operowych. Przez dwa lata występowała na koncertach we Lwowie, np. w sali Ogniska Oficerskiego oraz w Stanisławowie w Towarzystwie Muzycznym im. Moniuszki. W 1925 r. „Kurier Stanisławowski” tak opisał występ:

Felicja Misky, córka i uczennica znanej artystki Heleny Oleskiej już po raz drugi zawitała jako gość do naszego grodu. Śpiewaczka o szlachetnym timbrze głosu dobrze ustawionego zdradza pierwszorzędny talent. Tak arie operowe, jak i pieśni należycie muzycznie pojęte i umiejętnie frazowane. Jeśli dodamy do tego urok młodości i wdzięczną urodę oraz artystyczny akompaniament dyr. Dorożyńskiego – musimy popisu tej młodej artystki słuchać z wielką przyjemnością. [Z Sali koncertowej, „Kurier Stanisławowski” 1925, nr 281].

W teatrze zawodowym debiutowała 25 lipca 1927 r. na scenie Teatru Wielkiego we Lwowie. Wystąpiła w partii Małgorzaty w operze Ch. Gounoda Faust. Recenzent dziennika „Chwila” tak ocenił ten występ:

W partii Małgorzaty wystąpiła debiutantka pna Felicja Misky, która wykonała ją dobrze, pomimo, iż timbre jej głosu każe raczej przypuszczać, iż jest to mezzosopran, co zresztą w swoim czasie już zaznaczyliśmy. W każdym razie poczyniła pna Misky w ostatnich czasach dość znaczne postępy, a wrodzona muzykalność pozwoliła jej przezwyciężyć wszystkie w partii tej nagromadzone trudności. [A. Plohn, Z opery. „Faust” z Zaleskim i Misky, „Chwila” 1927, nr 2972, s. 6].

F.M. miała zostać zaangażowana jako mezzosopran, ale sprzeciwiła się temu jej matka i nauczycielka Helena Oleska, która kształciła ją jako sopran dramatyczny. W 1928 r. dostała propozycję od Milana Zuny, który pracował już wtedy w Teatrze Polskim w Katowicach. Przeniosła się do Katowic i w sezonach 1928/1929 oraz 1929/1930 była solistką tamtejszego zespołu operowego. Debiutowała w Katowicach partią Małgorzaty w Fauście, sprawozdawca „Polonii” tak ocenił ten występ:

Na wczorajszym popołudniowym przedstawieniu „Fausta” po raz pierwszy na scenie katowickiej wystąpiła p. Felicja Misky w roli Małgorzaty. Dobre warunki zewnętrzne i materiał głosowy wróżą tej młodej artystce piękną przyszłość na scenie. Gra p. Misky, jakkolwiek skrępowana z początku, była w miarę posuwania się akcji coraz pewniejsza, a miejscami doskonała. Jako aktorka wnosi dużo temperamentu scenicznego na scenę. Głos miły i wdzięczny, w niskich tonach o czystym brzmieniu, w wyższych nieco stłumiony i skrępowany. Prawdopodobnie spowodowała to odrobina tremy przy pierwszym występie. W każdym razie debiut jest pomyślny w całości. [Fr., Debiut p. F. Misky w roli Małgorzaty w „Fauście”, „Polonia” 1928, nr 287]. 

W Teatrze Polskim w Katowicach śpiewała partie sopranowe, m.in.: Elżbietę w operze R. Wagnera Tannhäuser, tytułową rolę w Halce S. Moniuszki, Bognę w Legendzie Bałtyku F. Nowowiejskiego, Zosię w operze Flis S. Moniuszki, Leonorę w Trubadurze G. Verdiego. Z operą katowicką występowała w objazdach: Cieszynie, Bytomiu, Zabrzu i Gliwicach. Śpiewała również w koncertach urządzanych w Państwowym Konserwatorium w Katowicach (np. 22.01.1930 r, kameralny koncert poświęcony muzyce włoskiej) oraz w koncertach oratoryjnych organizowanych w Krakowie. Po upadku opery w Katowicach i odejściu Milana Zuny wróciła do Lwowa. Tam dokończyła studia muzyczne i w 1932 r. uzyskała dyplom. Rozpoczęła też pracę pedagogiczną, uczyła w Średniej Szkole Muzycznej we Lwowie. W 1933 r. wyszła za mąż za Bronisława Chamskiego i w 1935 r. urodziła córkę Marię (po mężu Graczyk). W tym czasie brała też udział w koncertach m.in. we Lwowie, Stanisławowie i Złoczowie.

Po wybuchu II wojny światowej rodzina znalazła się w Tarnowie, po 1945 r. w Krakowie i na końcu w Gliwicach, gdzie zamieszkali na stałe. Mąż został dyrektorem przedsiębiorstwa „Agrochem”. W 1950 r. F.Ch. przyjęła propozycję dyrektora Marcina Kamińskiego i objęła klasę śpiewu w Średniej Szkole im. Paderewskiego (później im. L. Różyckiego) w Gliwicach. Jej wychowankami są m.in. soliści Operetki Śląskiej: Henryk Kowalski, Nina Majerska, Barbara Nieżychowska. Uczyła tam do 1968 r., do przejścia na emeryturę. Była członkiem Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków (SPAM). Aktywnie działała społecznie, zwłaszcza w Polskim Czerwonym Krzyżu (PCK).

Pochowana została wraz z mężem na Cmentarzu Centralnym w Gliwicach.

Bibliografia przedmiotowa

Fr., Debiut p. F. Misky w roli Małgorzaty w „Fauście”, „Polonia” 1928, nr 287.

Komorowska M., Z wyznań osobistych. Ocalić od zapomnienia (2), „Ruch Muzyczny” 1991, nr 1, s. 6 [tu fragm.. wspomnień Felicji Misky].

Leksykon polskich muzyków pedagogów urodzonych po 31 grudnia 1870 roku, red. K. Janczewska-Sołomko, Kraków 2008, s. 48.

Plohn A., Z opery. „Faust” z Zaleskim i Misky, „Chwila” 1927, nr 2972, s. 6.

Słownik biograficzny teatru polskiego, t. III 1910-2000, M-Ż, Warszawa 2016, s. 91.

Sobański M., Teatr Polski na Śląsku. 1922-1939: (materiały i wspomnienia), Katowice, 1963.

Z Sali koncertowej, „Kurier Stanisławowski” 1925, nr 281.

Autor hasła

Barbara Maresz