Czesław Sadliński
ur. 10.06.1912 r. w Zubowie, pow. trembowelski, woj. tarnopolskie (obecnie Ukraina), zm. 22.04.1997 r. w Katowicach – profesor, lekarz, chirurg.
Imię i nazwisko | Czesław Sadliński |
Data i miejsce urodzenia | 10.06.1912, Zubów |
Data i miejsce śmierci | 22.04.1997, Katowice |
Zawód | lekarz chirurg, pracownik akademicki |
Czesław Sadliński urodził się w rodzinie nauczycielskiej. Był synem Zygmunta i Anny ze Szwandrowskich. W 1930 r. ukończył Gimnazjum Państwowe w Trembowli. W latach 1930–1939 studiował na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jana Kazimierza (UJK) we Lwowie. Odbył jednoroczny staż w Państwowym Szpitalu Powszechnym we Lwowie (1936-1937). Pracował w Klinice Laryngologicznej UJK jako wolontariusz (1.09.1939–31.12.1939). Był ordynatorem kontraktowym na Oddziale Chirurgicznym VI Okręgowego Szpitala we Lwowie (1938–1939). 29 kwietnia 1939 r. uzyskał stopień doktora medycyny na podstawie dysertacji O zwichnięciach i złamaniach łękotek stawu kolanowego. Po wybuchu II wojny światowej pracował jako chirurg w Radzieckim Szpitalu Okręgowym we Lwowie (dawny VI lwowski Szpital Okręgowy). Podczas okupacji niemieckiej w latach 1941–44 był chirurgiem w Szpitalu dla Jeńców Wojennych, a później w Szpitalu Miejskim we Lwowie. 28 września 1944 r. został powołany do Wojska Polskiego, zwolniony w randze majora 3 maja 1947 r. Służył w 2. Armii Wojska Polskiego.
W maju 1947 r. przeniósł się na Śląsk. Początkowo pracował jako asystent na Oddziale Chirurgicznym Szpitala Ubezpieczalni Społecznej w Zabrzu. Od stycznia 1952 r. był asystentem, a potem adiunktem w II Klinice Chirurgii Śląskiej Akademii Medycznej w Zabrzu. 26 czerwca 1960 r. uzyskał habilitację na podstawie rozprawy Badania nad wartością liofilizowanych przeszczepów obcogatunkowych aorty w zabiegach plastycznych na przełyku. Własna odmiana sposobu zespolenia. Od 1961 r. zatrudniony w Śląskiej Akademii Medycznej jako docent etatowy. W październiku 1961 r. został przeniesiony do III Kliniki Chirurgii w Bytomiu, gdzie przez 13 lat pełnił obowiązki kierownika. W latach 1968–1970 był członkiem Rady Naukowej Centralnego Ośrodka Badawczego Kolejowej Służby Zdrowia. W latach 1969–1975 był prorektorem Śląskiej Akademii Medycznej ds. klinicznych. Uchwałą Rady Państwa w 1972 r. otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego. W latach 1974-1982 był kierownikiem I Kliniki Chirurgii Ogólnej Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach. Pełnił również obowiązki dyrektora Instytutu Chirurgii Śląskiej Akademii Medycznej (1972–1981). Był wojewódzkim specjalistą w zakresie chirurgii na teren województwa katowickiego (1972-1974) i specjalistą regionalnym na obszarze regionu śląskiego (1974–1982). 1 października 1982 r. przeszedł na emeryturę. W 1984 r. otrzymał tytuł profesora zwyczajnego.
Dorobek naukowy C.S. to 142 publikacje. Był pionierem w badaniach nad operacyjnym leczeniem schorzeń zapalnych i nowotworowych trzustki. Promotor 13 przewodów doktorskich. Pod jego kierunkiem ok. 25 lekarzy odbyło specjalizację I i II stopnia w zakresie chirurgii.
Był członkiem Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Towarzystwa Chirurgów Polskich (członek honorowy od 1980 r.), Polskiego Towarzystwa Gastroenterologicznego, Międzynarodowego Towarzystwa Chirurgicznego, Towarzystwa Anestezjologów Polskich.
Odznaczony: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1945 r.), Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi. Otrzymał: Odznakę „Za wzorową pracę w służbie zdrowia” (1953 r.), Srebrną Odznakę „Zasłużonemu w rozwoju województwa katowickiego (1963 r.) oraz „Złotą Odznakę PCK”. Wyróżniony tytułem „Zasłużony Nauczyciel PRL”.
Żonaty od 1937 r. ze Stanisławą Kozakiewicz, miał dwie córki: Bożenę i Krystynę.
Pochowany na cmentarzu komunalnym przy ul. Murckowskiej w Katowicach. Spoczywa we wspólnym grobie z żoną Stanisławą (1913-1992).
Bibliografia podmiotowa
Ginko T., Sadliński C., Ćwiczenia z chirurgii ogólnej, Warszawa 1955.
Sadliński C., Badania nad wartością liofilizowanych przeszczepów obcogatunkowej aorty w zabiegach plastycznych na przełyku. Własna odmiana sposobu zespolenia, Zabrze-Rokitnica 1960.
Zarys propedeutyki chirurgii, cz. 1-2, pod red. T. Ginki, C. Sadlińskiego, S. Ziarka, Katowice 1982.
Bibliografia przedmiotowa
Brożek K., Polsce lekarze na Górnym Śląsku i Śląsku cieszyńskim od końca XIX do połowy XX wieku, Katowice 2009, s. 291-292.
Brożek K.: Leksykon regionalnej historii i medycyny (59). „Pro Medico” 2001, nr 73, s. 19.
Ginko T., 15 lat Śląskiej Akademii Medycznej w karykaturze, Zabrze 1963.
Kobzda K., Poczet chwalebny. Lwowskie korzenie śląskiej medycyny, „Śląsk” 2000, nr 12, s. 20-23.
Nekrolog, „Dziennik Zachodni” 1997, nr 96, s. 4.
Prudel B., Wkład Kresowiaków w powstanie i rozwój Śląskiej Akademii Medycznej, „Annales Academiae Medicae Silesiensis” 2012, nr 3, s. 63-72.
Puzio A., Sadliński Czesław Bolesław, [w:] Słownik medycyny i farmacji Górnego Śląska, red. nauk. A. Puzio, t.1, Katowice 1993, s. 235-236.
https://katowice.grobonet.com/grobonet/start.php?id=detale&idg=14479 [dostęp: 22.12.2022]
Autor hasła
Marta Kasprowska-Jarczyk [grudzień 2022 r.]